Taal is ontzettend bijzonders. Wereldwijd worden er volgens Ethnologue – een website over wereldtaal – 7.168 talen gesproken. Niet verwonderlijk dat er over taal ook veel te vertellen valt. Wist jij bijvoorbeeld dat er een taal bestaat met maar 8 sprekers? En dat het kleinste alfabet maar 7 medeklinkers heeft? We delen 13 interessante taalweetjes.
- Het kleinste alfabet ter wereld
Centraal Rotokas is naast Aita Rotokas en het Pipipaia een van de drie dialecten van het Rotokas. De taal wordt gesproken door de inwoners van het eiland Bougainville in de Grote Oceaan. Een bron uit 1981 vermeldt dat 4320 mensen Centraal Rotokas spreken. De taal heeft het kleinste alfabet ter wereld en kent maar 12 letters: 7 medeklinkers en 5 klinkers: a, e, g, i, k, o, p, r, s, t, u en v.
2. De verhouding van Scrabble-letters verschilt per taal
Over Scrabble gesproken: de hoeveelheid verschillende letters die je in het spel hebt, verschilt per land. Die verhouding verklapt ook veel over de talen waarin het spel gespeeld wordt: in Polen is de op vier na meest voorkomende tegel bijvoorbeeld de Z, terwijl in het Fins de T en de N het op twee na meest voorkomen. Ondertussen heb je in het Sloveense en Catalaanse spel de meeste E-tegels, net als in de originele Engelse versie.
3. Het langste woord
Het langste ‘officiële’ woord in de Nederlandse taal is: aansprakelijkheidswaardevaststellingsveranderingen (50 letters). Het tweede langste woord in de Nederlandse taal is het enkelvoud van het langste woord en bestaat uit 48 letters.
4. Niet te rijmen
Geloof het of niet, in de Nederlandse taal is geen enkel woord dat rijmt op twaalf. Dit komt door de zogenaamde ‘svarabhaktivocaal’: de klank die je hoort tussen de l en de f. Door die klank is het lastig om een rijmwoord te vinden
5. Het land met de meeste talen
In Papoea-Nieuw-Guinea worden minstens 832 talen gesproken, waarvan er 40 met uitsterven zijn bedreigd. Dit terwijl het land maar 4,6 miljoen inwoners telt.
6. Het meest vertaalde boek
Het zal je niet verbazen, de Bijbel is het meest vertaalde boek ter wereld. Het volledige Heilige Schrift is geschreven in 683 talen. De runner-up is er wel eentje waarvan je versteld zult staan. Op de tweede plaats staat namelijk het sprookje Pinocchio.
7. De Nederlandse taal
Het Nederlands is de officiële taal in Nederland, Suriname, Aruba, Curaçao en Sint-Maarten. Er zijn ongeveer 24 miljoen Nederlandstaligen. Ongeveer 17 miljoen van hen wonen in Nederland, 6,5 miljoen in België, en 400.000 in Suriname. Daarmee is het Nederlands één van de 40 meest gesproken talen in de wereld. Als je bedenkt dat er wereldwijd meer dan 6000 talen gesproken worden, dan scoort het behoorlijk hoog.
8. Dochtertaal
Afrikaans is een (en ook de enige) dochtertaal van het Nederlands. Dat betekent dat de taal afstamt van het Nederlands en er nog steeds nauw mee verwant is, maar ondertussen is uitgegroeid tot een eigen aparte taal.
9. Met uitsterven bedreigd
64 talen behoren tot de met uitsterven bedreigde talen en hebben slechts enkele sprekers. Zo zijn in Nigeria nog vier personen die Njerep spreken. Het is een van de Mambiloïde talen, een tak van de grotere Benue-Congotalen. De taal is al uitgestorven in Kameroen.
(bron: Atlas voor Talen van de Wereld van UNESCO).
10. De meeste gesproken taal
1. Mandarijn (Chinees) is de meest gesproken taal met meer dan 955 miljoen native speakers. Het wordt vooral gesproken in China, Taiwan en Singapore.
2. Het Spaans telt meer dan 405 miljoen native speakers en wordt in dertig landen waarin dat gesproken wordt
3. Met meer dan 360 miljoen native speakers goed voor een derde plaats, is Engels nog altijd de invloedrijkste taal ter wereld. Het is ook de meest gesproken tweede, derde of vierde taal.
11. De pluspunten van meertalig zijn
Ongeveer de helft van de totale wereldbevolking is tweetalig. Mensen die twee of meer talen spreken, hebben meer taalinzicht en leggen gemakkelijker verbanden. Het niveau van je eigen moedertaal verbetert, juist doordat je een nieuwe taal leert. Door de nieuwe taalstructuren leer je anders naar je moedertaal te kijken en leer je bewuster om te gaan met grammaticale mechanismen. Mensen die veel met taal bezig zijn communiceren correcter en vaak ook efficiënter. Het spreken van meerdere talen is ook voor je brein beter. Eentalige volwassenen vertonen gemiddeld op de leeftijd van 71,4 de eerste tekenen van dementie. Bij personen die meerdere talen spreken komt dat gemiddeld 4 jaar later.
12. De snelst gesproken taal
In een vergelijkende studie naar spreektempo in het Duits, Engels, Frans, Italiaans, Japans, Mandarijn Chinees en Spaans, kwamen het Japans en Spaans er als de snelste talen uit, het Duits en Chinees als traagste. De verschillen waren trouwens niet gering. Bijvoorbeeld, terwijl sprekers van het Duits gemiddeld spraken aan 5,97 lettergrepen per seconde, haalden de sprekers van het Spaans een gemiddelde snelheid van 7,82 lettergrepen per seconde. Dat is bijna twee lettergrepen per seconde sneller!
13. De moeilijkste taal
Volgens het Guinness Book of Records zijn de moeilijkste talen:
- Het Tabassaran uit de Kaukasus, omdat deze taal maar liefst 48 naamvallen kent.
- De Noord-Amerikaanse indianentaal Haida, vanwege de 70 voorvoegsels
- Amale uit Papoea-Nieuw-Guinea, kent de meeste werkwoordsvormen: meer dan 69.000
- Er bestaan meer dan 50.000 kanji, maar erg hoogopgeleide Japanners kennen er ca. 4000. Officieel is het aantal teruggedrongen tot 2136 stuks (plus 983 tekens voor gebruik in eigennamen).