Loes Haverkort
'Ik mag mezelf zijn en mezelf uitspreken'
Blijven ontwikkelen en ontdekken vindt ze belangrijk. Niet alleen in haar werk. Acteur, fotograaf en muzikant Loes Haverkort (1981) durft tegenwoordig in de spiegel te kijken. “Ik moet eerst in verbinding met mezelf staan voor ik de buitenwereld inga.” In het indringende fotoboek Troost opent ze haar hart.
We spreken af in het industriële restaurant Hanger in Amsterdam-Noord. Een stadsdeel waar Loes Haverkort met haar gezin, man jazzpianist Floris Verbeij (43), zoon Johannes (14) en dochter Marie (12), na haar Franse emigratie-avontuur is teruggekeerd. De avond ervoor heeft ze opnames gehad voor de nieuwe Netflixserie De eetclub, gebaseerd op het boek van Saskia Noort. Met een hoofdrol in deze serie is ze vijf maanden volle bak aan het filmen. “Nee, uitslapen lukt op zo’n vrije ochtend niet echt: ik zit midden in een verbouwing. Maar het scheelt al dat ik mijn eigen tempo kan bepalen.” Loes is zo’n multitalent, die naast het acteren – recent in de speelfilms Kerstappels en iHostage, en in de serie Moedermaffia – haar talenten later ontdekte. Met man Floris maakt ze muziek en in 2023 werd ze winnaar van het tv-programma Het perfecte plaatje, en vindt ze een nieuwe passie: fotograferen. Én: ze ontwikkelt een tv-serie. “Maar daar kan ik echt nog niets over zeggen. Behalve dat ik enorm geniet van de hele reis ernaartoe. Ik hou van die afwisseling in mijn werk en ga daar goed op. Als ik voel dat ik stilsta, word ik heel onrustig.”
Verlies
In haar boek Troost duikt Loes in haar hart, ‘ploeterde door de stront en geeft ze het verlies van haar vader vorm met foto’s die raken, je de adem benemen en tot tranens toe beroeren. Een boek met weinig woorden omdat de beelden voor zich spreken en je het gevoel geven dat je er niet alleen voor staat. “Verdriet kan stil en machteloos maken. Niet alleen voor wie iemand verliest, ook voor de mensen eromheen. Met mijn boek geef ik mensen ruimte voor hun verdriet, voor stilte, waarin alles er even mag zijn. Het was een spannende creatieve weg die ik moest afleggen. Ik leerde om mijn eigen verwachtingen los te laten en mijn intuïtie te volgen. Het zoeken naar de vorm voor mijn boek vond ik een mooi, en tegelijkertijd onzeker proces.”
In de stilte groeit ruimte waar je afwezigheid niet langer snijdt. Enkele woorden uit Troost. Je hebt de dood van je vader een plek kunnen geven?
“Het komt goed, is ook iets wat ik met mijn boek wil zeggen. Menszijn in al zijn facetten is niet altijd even makkelijk en daar hoort verlies van een dierbare bij. Verdriet slijt, ook bij mij, maar nog steeds speelt de dood van mijn vader op een andere manier wel een rol in mijn leven. Ik was 20 toen mijn vader, een hartpatiënt, stierf. Veel te jong. Zijn dood heeft mij gevormd. Ik zat op de toneelacademie en vroeg me na zijn overlijden af wat ik er nog deed. Iedereen was zo met zichzelf bezig. Aan de andere kant kwam ik niet om het rouwen heen: in elk toneelstuk kwam de dood wel voor. Achteraf was dit goed voor mijn verwerkingsproces. Door het spelen kon ik verdriet kwijt. En 20 blijft natuurlijk een lastige leeftijd waarin je jezelf nog moet vormen. Ik leerde snel wat wel en niet belangrijk is in het leven. De toneelschool had ik voor mezelf ook zo belangrijk gemaakt. Ik moest het goed doen, verkrampte soms op het toneel. Fuck it, dacht ik na mijn vaders dood. Ik bén hier omdat ik het leuk vind. Daardoor kon ik mezelf bevrijden van het juk om het altijd maar goed te willen doen. Uiteindelijk ben ik door die houding een betere acteur geworden.”
Loes groeide met haar zus op in een creatief, muzikaal en liefdevol gezin. Haar ouders studeerden af aan het conservatorium en speelden met een band in het land. “Creativiteit werd thuis gestimuleerd. En: alles was bespreekbaar in ons gezin. Dat was heel fijn. Ik wist dat ik altijd op mijn ouders kon terugvallen. Het gevoel dat thuis een veilige plek is, geef ik weer door aan mijn kinderen. Dat is zo belangrijk.”
Was je een vaderskindje?
“Absoluut. Mijn vader betekende alles voor mij. Ik ging ook vaak met hem mee naar voetbal en genoot van zijn aanwezigheid en de liefde voor de sport. Doordat mijn vader zwaar hartpatiënt was, puberde ik niet echt. Onbewust hield ik toch rekening met zijn ziekte. Ik realiseerde me zo goed dat ik hem, maar ook mijn moeder, elk moment kon kwijtraken. Als je opgroeit in een gezin met een chronisch zieke ouder voel je dat het leven relatief is en je er zuinig op moet zijn. Zijn dood slijt met de tijd, alle clichés zijn waar, maar op sommige momenten is zijn verlies sterk aanwezig. Op mijn 40ste maakte ik de EP Falling met liedjes over rouw en dood. Ik maakte de balans op van twintig jaar met hem en twintig jaar zonder hem. Doordat mijn vader er niet is, ben ik ook een ander mens geworden. Niet alleen door zijn dood, ook omdat ik al twintig jaar zonder hem leef. Wie was ik geworden als hij er nog wel was geweest? Mijn vader stond in ons gezin ook voor vertrouwen, ondanks zijn ziekte. ‘Het komt goed,’ zei hij altijd. Tot mijn 40ste was ik ook nooit boos op hem geweest, maar hij had me wel verlaten. Wat flik je me nu eikel, dat gevoel moest er twintig jaar later alsnog uit middels mijn muziek.”
Loes leerde haar man Floris kennen bij de roadmusical Route 66. Zij speelde Nathalie, die het hoofd op hol bracht van automonteur Tom (een rol van Frank Lammers, red), Floris begeleidde op de piano. De twee werden goede vrienden. Dit is ware liefde, voelden ze drie jaar na hun ontmoeting bij de musical. “Steeds meer avonden en nachten maakten we muziek met onze band LOUISV, die inmiddels niet meer bestaat. Onze liefde is gegroeid. In het begin vonden we een klik in de muziek; we voelden elkaar zo goed aan. Zelfs anderen zagen onze sterke muzikale connectie. Het voelde ook alsof we elkaar kenden uit vorige levens. We staan op eenzelfde manier in het leven en hebben dezelfde humor en zelfinzicht.”
Van vrienden naar lovers. Vertel…
“Op het moment dat we iets kregen dat op een relatie leek, raakte ik helemaal in een spasme. Ik was bang om hem als vriend te verliezen als we verder zouden gaan dan die vriendschap. Maar ik miste hem na twee weken zo onwijs. Ik durfde me gewoon niet kwetsbaar op te stellen. Ik hield al zielsveel van Floris. Hij wist allang dat we voor elkaar bestemd waren maar gaf mij de ruimte om dit zelf te ontdekken. En wat kan er nu eigenlijk gebeuren als je van elkaar houdt? Ik gaf me over aan het gevoel. Inmiddels zijn we vijftien jaar samen. Het is ook zo fijn om samen te werken, en niet alleen als muzikanten. Met het ontwikkelen van mijn serie vraag ik hem regelmatig om advies. Floris heeft een goede kijk op dramaturgie.”
Het je niet snel kwetsbaar durven opstellen, is dat ook het gevolg van het verlies van je vader? “Ik weet het niet. In het eerste jaar van de toneelschool vond ik dat al lastig, en toen leefde hij nog. ‘Wie ben jíj?’ kreeg ik regelmatig op de academie te horen. Ik trok een muur op. Jullie gaan me niet klein krijgen en afbreken, zat altijd in mijn achterhoofd. Een stuk zelfbescherming, en dat heeft misschien…
Verder lezen?
Lees het vervolg van het interview met Loes Haverkort in Zin 13. Nu in de winkel. Of bestel ‘em hier online.
Tekst: Ingrid Spelt
B E E L D : J A S P E R Z W A R T J E S
M E T D A N K A A N : R E S T A U R A N T H A N G A R
A M S T E R D A M – N O O R D
