BELEEF DE TIJD VAN JE LEVEN
Arnon Grunberg: Nieuwsgierig

Arnon Grunberg: Nieuwsgierig

‘Dat lijkt me heel gezond, verliefd zijn op je kind’

Als milde chroniqueur van het menselijk tekort weet Arnon Grunberg (1971) met zijn herkenbare, licht ironische stijl in zijn werk elke keer weer tot de kern te komen. Zijn tempo is hoog, hij houdt lezingen, presenteert, schrijft columns en essays. Deze zomer verschijnt zijn nieuwe verhalenbundel en volgend jaar een roman. Je zou bijna vergeten dat hij ook nog vader is van Alyosha, zijn 4-jarige zoontje op wie hij stapeldol is.

Hij is iemand die notoir buitenshuis leeft, dus ook deze afspraak vindt plaats ergens in een smal, maar licht Amsterdams café. Helemaal achterin, half verscholen achter een pilaar zit Arnon verdiept in een boek met zijn MacBook opengeklapt ernaast. Of ik iets wil drinken, biedt hij hoffelijk aan. Glas kraanwater erbij? Eenmaal van alles voorzien wordt de aandacht getrokken naar een witte veeg op zijn voorhoofd. Verf? Tandpasta? “Eh nee, dat moet de zonnebrandcrème van mijn zoontje zijn, dat plakt enorm. Ik heb hem net naar school gebracht en sta vanmiddag om half drie weer bij het schoolplein.”  Hij laat desgevraagd een foto van zijn zoontje zien, een blonde engel met grote blauwe ogen en zijdezachte krullen.

Hoe bevalt het vaderschap?
“Heel goed, ik zeg vaak tegen mijn zoon dat hij me heel erg gelukkig maakt en dat meen ik ook. Het vaderschap is een verrijking van mijn leven, een ervaring die ik niet had willen missen. Daar doe je het ook voor, ik koos er niet voor omdat ik me verplicht voel mezelf of de wereld in stand te houden. Je doet het voor jezelf, het moet iets toevoegen aan je leven. Een echt concrete voorstelling had ik er niet bij. Je hebt het vertrouwen dat het wel goed komt, anders begin je er niet aan. Een huis kun je nog verkopen, een huisdier kun je wegdoen, een kind niet. Daar zit je aan vast. Een kind dwingt je op een heel andere manier naar jezelf en het leven te kijken. Je hebt een ander contact met de wereld als je met een kindje door de straat loopt of naar een park gaat. Een vader alleen wekt meer vertedering op dan een moeder alleen, wat dat betreft is het oneerlijk verdeeld. Zeker als je als vader met een kind alleen reist, beginnen mensen snel een gesprek. We gaan vaak samen op reis en dat zijn altijd heel mooie momenten. Natuurlijk gaan we ook wel met z’n drieën op pad, maar dat is toch anders, dan is hij iets meer gefocust op zijn moeder. Met z’n tweeën heb je een andere band. Ik vind deze leeftijd een heel leuke tijd. Hij is heel talig en fantasierijk, ik was een wat banger kind, dat is hij gelukkig niet.”

Wat wil jij je zoon meegeven?
“Zelfvertrouwen, kennis en zelfstandigheid, zodat hij zelf zijn leven kan vormgeven. Dat heb ik ook meegekregen; ik heb mijn ouders niet altijd even gelukkig gemaakt maar zo hebben ze me wel opgevoed en zo wil ik het voor hem ook. Het is grappig om te zien hoe ouders daarin verschillen, zijn moeder is veel meer gericht op het belang van school terwijl ik denk dat je het meeste thuis leert. Op de school leer je sociale omgang. Het is een jungle en dat begint al op de crèche. Nu is het schoolplein erbij gekomen. Dat vind ik echt een van de ergste dingen. Ik voel me niet zo vaak meer sociaal ongemakkelijk, maar daar dus wel. Hoogst ongemakkelijk.”

Heb je altijd al kinderen gewild?
“Ik kan me niet herinneren dat ik daar vroeger al mee bezig was, maar het is zo’n existentiële vraag. Je begint je leven als kind die in verhouding staat tot de ouders. Bij het ouder worden ga je denken hoe je zelf een kind zult opvoeden, hoe anders jij het zal aanpakken. Dat soort gedachtenexperimenten komen ook voorbij op het moment dat je een relatie met iemand begint. Voor een man is het makkelijker, je hebt iets meer tijd dan een vrouw.”

En? Doe je het anders dan je ouders?
“Ieder kind denkt dat hij het helemaal anders zal doen. Tot het moment dat je kinderen hebt, dan zie je natuurlijk bepaalde dingen terug die je ouders ook hebben gedaan. Ik denk dat je jezelf als ouder altijd teleurstelt. Een diep gevoel van falen, maar gelukkig niet heel vaak. Soms kan ik me zo onmachtig voelen dat ik mijn geduld verlies en dingen zeg waar ik spijt van heb. Of dat ik gewoon niet meer weet hoe ik een oplossing kan vinden. Meestal is dat wanneer er tijdsdruk en je niet meer kunt onderhandelen of het kind langzaam tot rust brengen. Afgelopen zomer moest ik met hem alleen terug van New York naar Nederland, maar hij wilde zo niet weg, hij probeerde zo de boel te saboteren, dat ik echt niet meer wist wat ik moest doen. Dan zeg ik dingen als ‘zo kan ik je nooit meer meenemen, zo kunnen we niet meer op reis’. Dat is echt vreselijk om tegen een kindje te zeggen. Echt diepe wanhoop. Op een gegeven moment heb ik hem gewoon opgepakt en meegenomen. Zo’n drama is daarna gelukkig bijna niet meer voorgekomen.”

Heeft het vaderschap je milder gemaakt?
“Niet per se milder naar anderen of mezelf toe, het heeft me wel meer over liefde geleerd. Ik besef ook ten volste dat het allemaal zo snel gaat. Voor je het weet, groeit hij van peuter naar puber – dat is een cliché maar het is ook echt waar. Dat heb ik bij mijn petekind gezien en dat…..

Arnon Grunberg ontmoeten?

Een groot nieuw festival voor lezers: daar zijn wij van Zin Magazine natuurlijk als de kippen bij. Dus presenteren we op zondag 21 september 2025 tijdens het geweldige Boekfest in TivoliVredenburg trots drie van onze schrijfhelden: Arnon Grunberg, Jan Siebelink en Simone van der Vlugt. Jij komt toch ook?

Verder lezen?

Lees het vervolg van het interview met Arnon Grunberg in ons extra dikke zomernummer Zin 8/9. Nu in de winkel. Of bestel ‘em hier online.

De beste artikelen in je mailbox? Meld je aan voor de nieuwsbrief


I N T E R V I E W : M A R G R I E T D E G R O O T
B E E L D : J I T S K E S C H O L S / L U M E N , P R I V É B E E L D