Op 10 november is de Dag van de Mantelzorg. Dan zetten we onze lieve mantelzorgers in de schijnwerpers. Want de zorg van deze 5 miljoen onzichtbare helden mag worden gezien. Kijk op de website wat de activiteiten zijn en hoe je verzorgers kan verrassen.
Het overkomt je
Langdurig en onbetaald zorgen voor een chronisch zieke, gehandicapte of hulpbehoevende – dat kan een partner, ouder, kind, vriend, kennis of zelfs een buur zijn: het komt veel voor. Nederland telt bijna vijf miljoen mantelzorgers. Een aanzienlijk deel van deze mantelzorgers heeft twee, soms zelfs drie hulpvragers onder hun hoede. “Mantelzorg kies je niet, het overkomt je. Zo’n 800.000 mantelzorgers verlenen zeer intensieve en langdurige zorg. Zij lopen zelf het risico overbelast te raken, met alle gevolgen van dien,” zegt Liesbeth Hoogendijk (1963), directeur van MantelzorgNL. “Langdurige mantelzorg, hieronder valt ook de dubbelzorger, gaat vaak voorbij aan reguliere mantelzorg. Deze mensen zijn niet zomaar te vervangen. Sterker, ze zijn onmisbaar. Vaak gaat het over meerdere generaties: het zorgen voor een kind met een handicap, een partner met gevorderde dementie of een volwassen zoon, dochter, zus of broer met een chronisch psychiatrische aandoening.
Loslaten
“‘Loslaten’ is vooral voor ouders van een hulpbehoevend kind het grootste struikelblok,” aldus Liesbeth Hoogendijk: “Enerzijds uit commitment met het kind dat extra zorg nodig heeft, anderzijds ter bescherming van het gezonde kind of familielid dat zij niet extra willen belasten. Zeker bij intensieve mantelzorg is het goed om afspraken op papier te zetten. Als zorgvrager kun je samen met jouw mantelzorger(s) vastleggen wie jouw belangen behartigt wanneer je zelf niet meer in staat bent je eigen wil te bepalen. Maar ook door wie jij wil worden verzorgd, wie jouw bewindvoerder wordt en wie de bewindvoering krijgt over jouw hulpbehoevende kind.”
Ga het gesprek aan
Vroeg of laat krijgt iedereen te maken met mantelzorg. Je geeft het, of je ontvangt het. Maar wat als je ouders nog vitaal zijn? Fit genoeg voor mantelzorg? Wanneer ga je het gesprek aan? “Het liefst op een moment dat er nog geen probleem is,” benadrukt Liesbeth Hoogendijk van MantelzorgNL. Zeker wanneer ouders zelf mantelzorger zijn. Wie neemt de zorgtaken over als het voor hen te zwaar wordt? Wie de bewindvoering? In geval van meerdere broers en zussen: hoe verdeel je de taken? Vroegtijdige duidelijkheid schept rust. Voor alle partijen.
Vergrijzing
Nederland vergrijst. Dat betekent dat er steeds meer oudere mensen zullen zijn die zorg nodig hebben. Bovendien worden we gemiddeld steeds ouder en willen of moeten deze ouderen steeds vaker op hoge leeftijd zelfstandig een huishouden blijven voeren. De vraag naar mantelzorg groeit elk jaar. Het CBS berekende dat elke zorgvrager in Nederland anno nu zestien potentiële mantelzorgers tot zijn of haar beschikking heeft. Door de vergrijzing wordt dat aantal in 2040 teruggebracht tot vijf personen. Ook zal het verlenen van mantelzorg vaker door oudere mensen moeten worden gedaan, waardoor de druk op mantelzorgers – en met name de zorg voor meerdere mensen tegelijkertijd – alleen maar toeneemt. Een grote zorg, meent Hoogendijk: “Er is nog te weinig echt goed geregeld voor deze mensen. Mantelzorgtaken en andere taken in het leven moeten makkelijker kunnen worden gecombineerd. Denk aan financiële regelingen voor werkende mantelzorgers waarmee zij ten tijde van de mantelzorg minder of niet kunnen werken, zoals we dat bijvoorbeeld ook geregeld hebben met het ouderschapsverlof. Daarmee neemt de druk op de oudere generaties af.”
Lees het hele artikel in Zin 12. Dat ligt nu in de winkel of bestel je hier eenvoudig online.
Tekst: Petra Schouten