In de hele geschiedenis van de mensheid hebben we het nog nooit zo goed gehad. Desondanks worstelen velen van ons met een gebrek aan zingeving. We hebben gestudeerd of een goede praktijkopleiding genoten; we kunnen rekenen op een regelmatig inkomen dankzij een baan, uitkering of pensioen; we wonen in warme, droge en comfortabele huizen; en we kunnen vertrouwen op gedegen gezondheidszorg. De overheid doet er alles aan om ons tegen gevaarlijke ziekten te beschermen, en oorlog kennen we alleen nog maar uit de geschiedenisboekjes. Maar veel mensen voelen zich oververmoeid, opgebrand en leeg. Mindfulness-expert Marisa Garau legt het belang van zingeving uit: dat bijzondere maar ongrijpbare gelukskruid waarmee je het leven meer kleur, geur en smaak geeft.
Problemen
Elke ochtend als ik mijn inbox open, vind ik minstens twee mailtjes van klanten die me schrijven over burnout, paniekaanvallen, fysieke aandoeningen en de vele tekortkomingen in hun karakter. Elk mailtje vertelt ongeveer hetzelfde verhaal: ik trek me kritiek altijd persoonlijk aan; ik ben helemaal niet stressbestendig; ik heb een te kort lontje; ik zit elke dag trillend in de trein op weg naar m’n werk; ik kan niet meer genieten van eenvoudige dingen; ik ben altijd druk in mijn hoofd.
Zingeving
Zingeving lijkt een oubollig idee dat in ons moderne woordenboek niet meer voor mag komen. Helaas ervaren we elke dag opnieuw dat we daar een flinke prijs voor betalen. Dankzij mijn eigen onderzoek naar werkstress heb ik ontdekt dat veel mensen zich aan de verkeerde carrière vastklampen, waardoor ze zich constant uitgeput en onvervuld voelen. Om dit te compenseren proppen ze elk vrij uurtje vol met coole bezigheden: ze shoppen voor kleding en dure speeltjes, lopen de deur van café’s en restaurants plat, volgen elke nieuwe film-release, en boeken de ene citytrip na het andere survival-avontuur — vanzelfsprekend wordt deze tsunami aan activiteiten voortdurend livegeshared met hun social media-vrienden. Dit non-stop compensatie-gedrag put hen echter nog een tandje meer uit, waardoor het werk hen op maandagochtend nóg zwaarder valt en ze in het weekend nóg meer moeten compenseren… waardoor ze langzaam maar zeker in een neerwaartse spiraal tuimelen.
Kracht
Uit een onderzoek van 2010 dat in het Amerikaanse blad Applied Psychology gepubliceerd werd, blijkt dat mensen die goed in hun vel zitten, voelen dat ze grip hebben op wat ze doen, en dat wat ze doen waarde heeft. Ze hebben een kleinere kans op hartfalen en dementie, en hun levensverwachting is hoger. Kortom: zingeving maakt gelukkig en gezond. Maar het geven van betekenis aan je leven is niet zo makkelijk: het vereist de kracht om volkomen eerlijk naar jezelf en je gedrag te kijken. De volgende mindfulness-stappen helpen je om meer zelf-inzicht te creëren en jouw persoonlijke idee van zingeving vorm te geven.
Stap 1: Observeer je gedrag
Ken je het verhaal van die beroemde concertpianist? Na afloop van het concert kwam er een man op de pianist af die verzuchtte: ‘Ik wou dat ik zo kon spelen’. ‘Nee hoor’, zei de pianist nuchter. ‘Als je dit echt had gewild, had je er wel net zo hard voor gewerkt als ik.’ Wat mindfulness mij heeft geleerd is dat je daden vertellen wie je bent, niet je woorden. Wij mensen praten vaak maar wat raak. ‘Ik ben een enorm goede luisteraar’, vertelde iemand me die net een uur lang de oren van mijn hoofd had gekletst. ‘Ik sta altijd voor iedereen klaar’, beweerde een kennis die een maand ervoor had geweigerd me te helpen met een flinke lekkage. Met mooie woorden doet ons ego voorkomen dat we heus heel nobel bezig zijn. Maar onze daden laten zien hoe we werkelijk in elkaar steken.
Als je je op dit moment in je leven onvervuld en leeg voelt omdat je in een moeizame relatie zit, vervelend werk doet of beheerst wordt door een haperende gezondheid, zet dan de nuchterheid van mindfulness in en probeer je gedrag te bestuderen zoals een bioloog het gedrag van muizen zou observeren. Met wie trek je vaak op, omdat die relatie die geen inspanning vereist? Hoe gedragen de mensen zich bij wie je je wel volledig je gemak voelt? Wat voor soort bezigheden zie je jezelf met plezier doen? Zit je ’s avonds urenlang korte verhalen te schrijven? Ontwerp je je eigen kleding? Help je vrienden met het bouwen van websites? Ben je altijd een luisterend oor voor mensen in nood? Welke bezigheden blijven je voldoening schenken, ondanks je fysieke beperkingen? Kijk objectief naar wat je van nature onderneemt en wat je positieve energie geeft. Het is deze energie die je de weg naar zingeving zal wijzen.
Stap 2: Breid vervullende bezigheden uit
In deze stap ga je de bezigheden die je positieve energie opleveren, stap-voor-stap uitbreiden. Je hoeft beslist geen radicale beslissingen te nemen en je oude leven per direct bij het oud vuil te zetten. Integendeel, dit leidt vaak alleen maar tot teleurstelling. Richt je daarentegen steeds een beetje vaker op mensen en bezigheden die je vertrouwen en energie geven. Spreek vaker af met vrienden die je op waarde schatten, en sluit je aan bij een club van mensen die jouw interesses delen en elkaar regelmatig ontmoeten en inspireren. Zo kun je je favoriete bezigheden naar een hoger niveau tillen, zonder dat je meteen je hele leven overhoop haalt. Door op een serieuzere manier die bezigheden te onderzoeken die je van nature liggen, ontdek je al snel welke activiteiten jouw leven energie en zingeving bieden.
Stap 3: Werk nu bewust naar een leven met zingeving toe
Nu je weet bij welke mensen en activiteiten je hart ligt, kun je elke dag een stap zetten om je passie waar te gaan maken. Je hebt je daden geobserveerd en je hebt onderzocht welke relaties en bezigheden je vervullen met positieve energie. Nu is het tijd om dromen in werkelijkheid om te zetten, en doelbewust zingeving in je leven vorm te geven: uit die moeizame relatie stappen en op zoek gaan naar een warme partner die je waardeert voor wie je bent; die saaie baan opzeggen en je geld met je talent verdienen; je steeds meer richten op vervullende taken waardoor je niet meer opgeslokt wordt door je fysieke aandoeningen.
In een leven verrijkt met zingeving zul je je niet meer kreunend naar je werk slepen, door relaties vol onbegrip en strijd heen worstelen, of je laten domineren door een zwakke gezondheid. Je zult merken dat zingeving je leven een geheel nieuwe dimensie geeft, waarin je natuurlijke talenten en interesses gekoesterd en gecultiveerd worden. Zingeving geeft verdieping aan alle aspecten van je leven: je werk, je bezigheden, je relaties, en je gezondheid, en zal je elke dag opnieuw een gevoel van tevredenheid en voldoening geven.
Over Marisa Garau
Tien jaar lang runde Marisa Garau (52) haar eigen reclamebureau in Amsterdam. Daarna verhuisde ze met haar man en poezen naar Nieuw-Zeeland waar ze internationale bestsellers over mindfulness schrijft. Samen met haar man produceert Marisa haar eigen olijfolie en runt ze haar online Growing Mindfulness platform waar je haar uitgebreide artikel over zingeving kunt lezen.