Journalist Hanneke Groenteman (1939) groeide op in de jaren 40. Over seks werd niet gepraat en bloot bestond niet. Tot op heden is ze omkleed met schaamte. Maar soms won de lust.
Naakt op het sterfbed
Hoe kun je normaal doen over seks, als het je nooit is geleerd? Ik moet mijn kleinkinderen tot vervelens toe vertellen dat ik mijn ouders nooit bloot heb gezien. Nou ja, mijn moeder toen ze op haar sterfbed lag, maar daarvoor hing er een waas van geheimzinnigheid over hun ontklede staat. “Gingen jullie nooit samen onder de douche?” vragen ze verbaasd. Nee. Nooit. Het idee! De slaapkamerdeuren waren gesloten, in badjassen bewogen ze zich door het huis.
Nooit geweten
Ik heb één keer een bloot been van mijn vader gezien, per ongeluk, en de brandwond die daarop zat intrigeerde me zo dat hij tot vervelens toe moest vertellen hoe hij daaraan was gekomen (een pan heet water toen hij klein was). Ik had ook geen flauw idee wat mijn ouders gedaan hadden om mij en mijn broertje op de wereld te krijgen. Het kwam niet in me op om daarnaar te vragen.
Poedelnaakt
Enfin, zo wil schaamte zich wel in je nestelen. Er hing iets verboden om blootheid heen. Logisch, we hebben het over de veertiger jaren. Over seks werd niet gepraat, bloot bestond niet. Onbegrijpelijk achteraf dat ik een keer, 8 jaar oud, op een verjaardagsfeestje poedelnaakt de kamer binnenkwam. Het gegil van de visite en de paniek bij mijn ouders hoor en voel ik nog steeds. Een harde tik, een duw, “naar je kamer, en vlug een beetje! Ben je gek geworden?” Ik had een voor mij raadselachtige misdaad begaan.
Starterspakket
Toen kwamen de jaren van de preutse meisjesromans en de daaruit voortvloeiende ontduiking. Ik was verslaafd aan die boeken vol lieftallige meisjes met slanke tailles en dansende blonde krullen tot op hun schouders (had ik allemaal niet). Die smachtten naar onbereikbare, knappe, iets oudere mannen, die ze eerst niet konden krijgen en toen toch wel. Met wie ze een kuise zoen wisselden en dan, op naar een lang en gelukkig huwelijks leven. Net als mijn meisjesidolen Doris Day en Audrey Hepburn. Borrelende seksualiteit verpakt in kuisheid. Zang en dans, een zoen en… The end.
Smachten
Met dat onbruikbare starterspakket de grotemensenwereld binnentreden is een lastige excercitie. Want er komt een leeftijd dat je hormonen gaan opspelen, dat je verliefd wordt, dat je gaat smachten en hunkeren, dat je meer gaat willen dan een onhandige zoen. Is allemaal nog wel beheersbaar. Maar dan: het moment dat je ook iets moet dóen! Dat er niet meer alleen gezoend wordt, maar ook gefrummeld, getast, geknepen, dat het vreemde schepsel dat jongen heet heel dichtbij komt, hijgend en zwetend, en dat je de weg kwijt raakt. En dan gaan de oude krachten keihard opspelen. Dan wil je maar dan durf je niet. En als je verlangen sterker is dan je angst, dan is er achteraf de schaamte. Wat heb ik gedaan, heb ik me niet belachelijk gemaakt, heb ik me niet te veel bloot gegeven, wat zal hij wel niet van me denken, ik durf hem nooit meer onder ogen te komen! “Je kamer in en vlug!”
Onenightstands
En dan dender je de zestiger en zeventiger jaren in. De jaren dat alles kon en alles mocht, sterker nog, dat alles moest. Monogamie was truttig, bloot werd de norm, je geliefde delen met een ander was modern, mee dansen met het circus van alles-moet-kunnen was het adagium. Overbodig te zeggen dat ik me daar met moeite in gevoegd heb. De angst om er niet bij te horen vocht met de goede oude schaamte. Vaak won de schaamte. Soms ook de lust. Het waren rommelige jaren, waar ik me, me over mijn ingebakken preutsheid heen zettend, dapper doorheen heb geslagen. Getrouwd, overspelig geweest, onenightstands gehad, me in het feminisme gestort, wat voor een schaamtevolle heterovrouw een soort veilige haven was: mannen waren immers toch een beetje de vijand (hoewel ik dat nooit van harte heb kunnen vinden), verliefd geworden op een vrouw (liefde als politieke keuze). Enfin, leven is groeien en ouder worden en evenwicht vinden.
Vol schaamte
Ik heb geleefd, ik ben gegroeid, ik heb een soort evenwicht gevonden. Alleen: dat schaamtevolle kind in me wil maar niet verdwijnen. Dat kind dat haar ouders nooit bloot mocht zien, dat nooit, zoals haar kleinkinderen, met een volwassen man in bad was gegaan, dat nooit iets van seksuele voorlichting had gehad, dat in feite tot op hoge leeftijd (nu) is omkleed met schaamte. Maar daar gaat, zoals altijd, het gevoel de strijd aan met het verstand.
Nu
Het verstand weet dat het (kennelijk) normaal is dat jonge meisjes wulps voor hun webcams wiegen. Dat tinderen en grinderen en vlinderen of hoe het ook heet moderne manieren zijn om jezelf in een etalage te zetten. Dat de preutse romantiek van vroeger belachelijk wordt gevonden, en dat misschien ook wel is. Maar toch… zouden die geile meisjes met hun brutale tietjes en kontjes niet diep van binnen ook wachten op iemand die zegt: “Naar je kamer, en vlug een beetje. Ben je gek geworden?” Ik denk zomaar van wel. Alleen: let wel even op wat ze dan doen daar in die kamer.
Toevallig via Google op deze site terecht gekomen. wat herken ik ( man 62) hier
toch veel van. Bij ons douchten we ook apart. eerst mij vader, toen ik, toen mijn
broertje en toen mijn moeder. We namen zelfs onze nieuwe kleren mee in die ruime
douche, die goed werd afgesloten tot we klaar waren. Over sex en bloot werd nooit
gepraat. pas op mijn 10 e bij het spelen met mijn overbuurmeisje (toen 6) op het veldje achter ons huis ontdekte ik dat meisjes er heel anders uitzagen daar. weet nog goed
dat ik moest plassen en zonder ook maar iets te vermoeden dat deed tegen een boom in haar bijzijn. waarop zij vertelde van ik moet ook plassen, ze keek even rond dat er niemand in de buurt was en deed haar broekje omlaag en ging zitten. Pas toen zag ik voor het eerst dat meisjes er anders uit zagen. We zijn gewoon verder gegaan met spelen, Kennelijk had zij toch iets verteld van wat zij gezien had, want een paar weken later lag er zomaar ineens een voorlichtings boekje op mijn Donald Ducks.
Op mijn vraag aan mijn moeder wat is dat? Vertelde zij van. Dat moet jij nu lezen, en
ze kwam naast mij zitten, waarop ik, na het zien van de eerste foto daarin vroeg waarom zij mee leest, kreeg ik als antwoord, ik wil ook weten wat daar in staat.
Waarop ik vertelde van: Lees dat maar als ik naar school ben. Nee ik wil meekijken
als jij dat leest was het antwoord. waarop ik dat b0ek in een hoek van de kamer heb gegooid en er nooit meer in heb gekeken. Heb vanaf toen nooit meer iets te maken willen hebben met bloot en sex. Ik heb een ontzettende afkeer van alles wat daar
maar iets mee te maken heeft. Als er op TV een programma komt wat daar maar iets mee te maken heeft, zet ik dat rotding zo snel mogelijk op een andere zender. Pas heel veel jaren later hoorde ik dat er tussen mijn 15e en 30e best wel een aantal jonge vrouwen verliefd op mij geweest waren, maar waar ik nooit iets van heb gemerkt.
Zelfs nu nog krijg ik tijdens het boodschappen doen regel matig van vrouwelijke leef tijdgenoten hier uit het dorp dezelfde vraag: Zeg jij woont toch alleen hier een paar
straten verderop is het niet? is dat niet doodsaai? Ik zou me doodvervelen als ik net
als jij op mij 58e al met pre pensioen zou gaan. Waarop ik altijd maar een ontwijkend antwoord geef, en verder ga met mij boodschappen doen.