5 vragen aan Julika Marijn

‘Natuurlijk denk ik weleens: hoe zou ik zijn geweest als moeder?’

Petra Schouten 4 december 2025

Bewogen theatermaker Julika Marijn (1972) gaat vanaf oktober de planken op met de voorstelling No kidding, echte vrouwen krijgen een kind. Ze pleit daarin voor de introductie van een nieuw woord: NoMo, de Not Mom. “Klinkt neutraler, frisser en stoerder dan het zielige kinderloos.”

1 Jouw voorstelling No kidding gaat over vrouwen zonder kinderen. Zelf ben je de vijftig net gepasseerd, waarom kom je juist nu in deze levensfase met dit thema?

“Daar werd ik zelf ook door verrast. De jaren dat ik bezig was met het wel of niet krijgen van kinderen liggen al ver achter me. Ik was 37 toen ik samen met mijn toenmalige partner besloot voor een baby te gaan. Voor die tijd was ik eigenlijk helemaal niet zo bezig met kinderen krijgen. Maar op mijn 37ste veranderde dat. Ik was nieuwsgierig: hoe zou het zijn om zwanger te zijn? Hoe voelt de liefde voor een eigen kind? En ik wilde later geen spijt krijgen dat ik deze ervaringen had gemist. Drie keer werd ik zwanger. Maar alle keren eindigden die in een miskraam. Dat waren heel verdrietige ervaringen. En behalve fysiek pijnlijk vond ik het mentaal zwaar. Je denkt dat je leven een bepaalde kant op gaat en na een paar maanden zwangerschap ben je weer op hetzelfde punt als ervoor. Na de derde miskraam wist ik dat ik dit niet nog een keer wilde meemaken. Ik ben dus ook geen vruchtbaarheidsbehandelingen gaan doen. Ik liet het thema kinderen rusten en ben me weer vol gaan richten op mijn vak: theater maken.

Toen mijn neefje Boet werd geboren, het eerste kind van mijn jongere zus, maakte dat iets bij me los. Ik was totaal verliefd op hem en wilde graag heel veel tijd met hem doorbrengen. Ook voelde ik voor het eerst: ik zou mijn leven voor dit mannetje kunnen geven. Misschien komt het dicht in de buurt van moedergevoelens. Het overrompelde me. Voor het eerst voelde ik: dit is allemaal aan mij voorbijgegaan. En zelfs betrapte ik me op de gedachte: stel dat ik een man was geweest, dan zou ik op mijn 50ste misschien nog een poging wagen alsnog een kind te krijgen. Hoewel ik daar meteen bij moet zeggen dat het vooral baby Boet was waarop ik zo verliefd werd. Ik stuitte in die periode op het boek Echte vrouwen krijgen een kind van Liesbeth Smit. Daarna ontstond het idee iets te doen met dit onderwerp in een theatervoorstelling.”

2 Wat wil je met de voorstelling uitdragen?

“In onze maatschappij en op de meeste plekken op de wereld is een vrouw met kinderen nog steeds de norm. Heb je ze niet, dan ben je afwijkend en dat geeft je soms het gevoel er niet helemaal bij te horen. Daarom zet ik in de theatervoorstelling No kidding de ‘niet-moeder’ in het licht. Het is een persoonlijke voorstelling vermengd met verhalen en ervaringen van anderen. Een testversie van de voorstelling speelde ik op theaterfestival De Parade en daar werd het enorm goed ontvangen. Het onderwerp raakt mensen maar tegelijk is de toon lichtvoetig en er zit humor in. Ik stuitte bij de voorbereiding op een nieuw woord: de NoMo, van not mom. Een veel fijner woord dan het toch wat zielige ‘kinderloos’. Alsof je pas compleet bent en een leuk leven hebt mét kind. Ik zag de krantenkoppen al voor me: ‘Kinderloze theatermaker Julika Marijn speelt…’ NoMo klinkt neutraler, stoer en fris.

Vrouwen krijgen best vaak de vraag ‘Heb je kinderen?’ Want het is nou eenmaal een gemakkelijke manier om je met elkaar te verbinden. Maar heb je geen kinderen, dan kan dat ongemakkelijk zijn. Want ik ga natuurlijk niet bij de kapper het echte verhaal vertellen waarom ik ze niet heb. Het zou geweldig zijn als je dan zou kunnen zeggen: ‘Nee, ik ben NoMo’ en dat iedereen dat dan begrijpt. Ook voor de vraagsteller is er dan geen ongemak.

Tijdens het maken van No kidding werd ik er bewuster van dat je als vrouw zonder kinderen veel meer je eigen weg hebt uit te vogelen. Als moeder ligt er al een route voor je klaar. Ik word daarom heel blij als ik inspirerende rolmodellen ontmoet die me laten zien dat je als NoMo ook een leuk, vol en rijk leven kunt hebben als je ouder wordt. Die rolmodellen zijn belangrijk want You can’t be what you can’t see. Daarom vind ik een theatervoorstelling over dit thema ook van belang. Met terugwerkende kracht heb ik vrede met hoe het is gelopen en kan ik zien dat het leven duidelijk andere plannen met me had.”

3 Hoe ziet jouw leven er nu uit?

“Ik heb nu dus dat leuke, rijke, volle leven. Ik doe veel. Ik maak theater, treed op, schrijf, geef les, schilder en ik heb een grote vriendenkring. Mijn vriend Diederik heeft drie al wat oudere kinderen waarmee ik het hartstikke leuk vind om een spelletje te doen. Echt een onderdeel van de opvoeding ben ik niet, want ze hebben al een leuke moeder. Voor hen ben ik gewoon Julika, de vriendin van hun vader en dat is prima. Je liefde en aandacht kan naar zo véél dingen in de wereld gaan. De term otherhood als afgeleide van motherhood vind ik mooi. Ik investeer in mensen om me heen en er zijn zoveel dingen die ik wil doen. Ik verveel me nooit een seconde. Ik heb zelfs een soort van NoMo to-do-lijstje in mijn telefoon. Op dat lijstje staan bijvoorbeeld de reizen die ik nog wil maken, de opleidingen die ik wil volgen en dingen zoals ‘een keer exposeren met mijn schilderwerk’. Zo lijkt het me ook fantastisch om als vrijwilliger een tijdje bij een olifantenopvang te werken in Kenia of in een weeshuis in India. Maar voorlopig kom ik daar nog helemaal niet aan toe. Het vooroordeel dat NoMo’s alle tijd van de wereld hebben en altijd kunnen uitslapen, is op mij nooit van toepassing geweest. Overigens heb ik echt groot respect voor moeders die al die ballen van het gezin, werk, vriendinnen en je relatie tegelijkertijd omhoog moeten houden. Eerlijk gezegd weet ik niet of mij dat allemaal was gelukt. Natuurlijk denk ik weleens: hoe zou ik zijn geweest als moeder? Het moederschap lijkt me helemaal niet zo makkelijk. Ik sta bijvoorbeeld al doodsangsten uit als de poes het dijkje bij mij oversteekt. Ik sluit niet uit dat ik het moederschap behoorlijk uitdagend had gevonden.”

4 Dit is je eerste voorstelling waarin niet een historische figuur centraal staat maar jijzelf. Hoe is dat?

….