Kapster en schrijfster Mirjam Liesker

Als kapster moet ze de hele dag al praten. En al zou ze sommigen van haar klanten niet kunnen missen, laat debutant Mirjam Liesker (1965) maar schrijven. Overtuigd van haar kunnen is ze nog niet helemaal maar het NRC beoordeelde haar eersteling De dood van een hypochonder met 4 sterren. Volkomen terecht, vinden wij.

Je studeerde in 2023 – je was toen 58 – af aan de Schrijversvakschool en wordt een autodidact genoemd. Hoe en wanneer ontdekte je de schrijver in je?

“Het heeft lang geduurd voordat ik ‘de schrijver in mezelf’ ontdekte. Ik ben het gewoon gaan doen, schrijven, niet wetende dat ik talent had. Tijdens de opleiding heeft het nog drie jaar geduurd voordat ik er zelf een beetje in ging geloven. En nog steeds is dit mijn grootste valkuil: schrijf ik goed genoeg?”

Wat heeft de Schrijversvakschool je vooral geleerd?

“Op de Schrijversvakschool heb ik mijn talenten leren benutten. In het eerste, oriënterende jaar krijg je vakken zoals schrijftraining, poëzie, essay, toneel, scenario en proza. Ik heb alle facetten van deze lessen in mijn proza meegenomen. Beeldend schrijven tijdens de poëzielessen bijvoorbeeld. Dialogen bij toneel, omgeving schetsen bij scenario. Proza is schilderen op een doek; het gaat om de compositie, contrast en diepte. Sommige dingen kun je niet leren; je ziet de diepte, het contrast, of je ziet ’t niet.”

Naast schrijven run je een kapsalon. Hoe weet je de boel te combineren? En wat doe je het liefst?

“Als ik zou mogen kiezen, koos ik voor schrijven, 100%. Hoewel ik een paar lieve klanten heb die ik niet zou willen missen. Gelukkig kan ik mijn eigen werktijden inplannen zodat ik tijd overhoud om te schrijven.”

Zojuist verscheen je roman De dood van een hypochonder. Kun je iets zeggen over de titel?

“Toen mijn vader ernstig ziek werd, beloofde ik een boek over hem te schrijven. Een brutale belofte, want ik zat pas in het eerste jaar van de Schrijversvakschool. De titel bedacht ik tijdens een bezoek aan mijn vader in het hospice. Mijn vader ging dood, en hij was zijn leven lang een hypochonder geweest. Zijn angst voor ziektes is tijdverspilling geweest. Iedereen gaat dood, ook hypochonders. Hij vond het overigens een geweldige titel.”

Je roman gaat over Minne, alleenstaande moeder en eigenaresse van een kapsalon. In hoeverre heb je jezelf in dit personage gelegd?

“Minne is mijn alter ego, zij is de schrijfster die per ongeluk kapster is geworden. Het verhaal is gebaseerd op mijn eigen ervaringen in combinatie met de fantasieën van Minne. Een soort schizofrene auto-fictie dus, klinkt goed hè?”

Minnes band met haar grofgebekte, zwaarlijvige en hypochondrische stiefvader is moeizaam maar liefdevol. Hoe uit zich dat?

“Voor de lezer is de (stief)vader totaal incapabel om op een gezonde manier affectie te tonen. Minne heeft echter nooit een vader gehad, ze weet niet beter. We kunnen aannemen dat Minne haar vader in haar jeugd op een voetstuk heeft geplaatst, en wellicht zelf een geromantiseerd beeld heeft gecreëerd van ‘wat een goede vader zou moeten zijn’. Wanneer ze ouder wordt, komt ze tot de conclusie dat haar vader verre van perfect is. Toch blijft ze van hem houden en vergroot ze alles uit ‘zijn kleine gebaren van genegenheid’ uit. Hij koopt zure bommen voor haar. Hij wil haar hand niet loslaten als hij in een ziekenhuisbed ligt. Hij kust haar arm nadat ze hem heeft opgefrist. Maar zeggen dat hij van haar houdt of oprechte woorden van erkenning of liefde komen niet. Hij blijft haar afstoten waardoor haar onvoorwaardelijke liefde uiteindelijk een grens bereikt.”

In de roman staat de vraag centraal of je als kind recht hebt op ouderliefde en of je daar ook grenzen aan mag stellen. En?
“Ieder kind heeft recht op ouderliefde, PUNT. En ja, je mag grenzen stellen aan het gedrag van ouders, mits ze gaan dementeren. Mijn vader mankeerde niets aan zijn hoofd, hij was gewoon een moeilijke man.”

Waarom wilde je juist dit boek schrijven? Hoe ontstond het idee voor het boek?
Dit boek is een belofte aan mijn vader, en een ode aan mijn gehandicapte tweeling die nog nooit een dag hebben geklaagd in hun leven. Zij zijn het ultieme bewijs dat imperfectie ook een zegen kan zijn. Ik wilde ze graag een stem geven in dit boek.”

Kunnen we in de toekomst meer romans van jouw hand verwachten? Heb je misschien al een idee voor een volgend boek?
“Van het NRC kreeg ik een mooie recensie met 4 sterren. Niet slecht voor een debuutroman, toch? Als we willen dat meer mensen literatuur gaan lezen, moeten we misschien toegankelijker gaan schrijven. Proza in je moerstaal, daar is niets mis mee. Met mijn schrijfstijl hoop ik dat De dood van een hypochonder voor de geoefende lezer ‘een parel in den dop is’, en voor anderen gewoon een mooi verhaal waarvan je iets kunt leren. Relativeren bijvoorbeeld, daar schrijf ik graag over, en ja, ik heb genoeg materiaal voor een volgend boek. Voor een hele podcastreeks zelfs. Hoewel ik liever schrijf dan praat, als kapster moet je de hele dag al praten!” (lacht)

Over het boek

Minne Sielker, alleenstaande moeder en eigenaresse van een kapsalon, heeft een moeizame maar liefdevolle band met haar grofgebekte, zwaarlijvige en hypochondrische stiefvader. Zijn liefde voor het leven lijkt voornamelijk door de maag te gaan, totdat hij keelkanker krijgt en weet dat hij gaat sterven. Vanaf dat moment sluit hij de wereld buiten en weigert en saboteert iedere vorm van hulp. Minne doet verwoede pogingen om hem tot steun te zijn in de laatste fase van zijn leven, al lijkt dit een onmogelijke opgave.

De dood van een hypochonder is een tragikomische roman over de vraag wanneer je als kind recht hebt op de liefde van een ouder. Heb je als kind het recht grenzen te stellen aan de betekenis ‘onvoorwaardelijke ouderliefde’?

(De dood van een hypochonder, Nijgh & Van Ditmar, € 22,99)

Over de schrijver

Mirjam Liesker (1965) studeerde in 2023 af aan de Schrijversvakschool. Docenten beschreven haar als een autodidact met een eigenzinnige, rauwe schrijfstijl, met humoristische observaties. Naast het schrijven van proza runt zij een kapsalon en knipt of scheert haar klanten het liefst ‘kort Amerikaans’ (opgeschoren in de nek, bovenop iets langer).

Foto: Anke van der Meer

Zin in?

Wij geven 3 exemplaren van De dood van een hypochonder weg. Kans maken? Deel je gegevens in onderstaand winformulier en wie weet. Meedoen kan t/m 12 december.