BELEEF DE TIJD VAN JE LEVEN
Osteopenie, leven met botontkalking

Osteopenie, leven met botontkalking

Persoonlijk verhaal, risicofactoren en tips om zo goed mogelijk voor je botten te zorgen

Jeanet Pepping (1963) woont langdurig samen en heeft twee volwassen kinderen. Ze werkte ruim 43 jaar als opticien toen ze in 2020 de diagnose Osteopenie. kreeg Sinds een jaar is ze volledig afgekeurd. ‘Op mijn 44ste verbrijzelde ik mijn rechterbeen, na een verdraaiing tijdens een stoeipartij.’

“Mijn ouders leven al lang niet meer, maar ik weet dat mijn moeder calciumtabletten slikte en minstens 10 centimeter is gekrompen. Mijn vader brak op latere leeftijd zijn heup en is aan de gevolgen overleden. Het is nooit benoemd, maar osteoporose zit bij ons in de familie. Ik kreeg de diagnose Osteopenie – een voorstadium – in de zomer van 2020. Zeven maanden nadat ik door nachtvorst was uitgegleden in de tuin en plat op mijn rug viel. Ondragelijke pijn. De huisarts vond een foto niet nodig en schreef pijnstillers en fysiotherapie voor. Was ik toen maar beter voor mezelf opgekomen. Dan had ik niet maanden doorgelopen en gewerkt met een gebroken ruggenwervel.

Achteraf gezien kamp ik veel langer met broze botten. Op mijn 44ste verbrijzelde ik mijn linkerbeen, na een verdraaiing tijdens een stoeipartij. Dikke pech volgens de chirurg. Die twee stalen platen en 15 schroeven gaan er nooit meer uit. De tweede wervel brak ik in 2021 tijdens het revalidatietraject op de pijnpoli. Ik ben nogal lenig, de student in opleiding bij het revalidatiecentrum dacht dat mijn lijf een bepaalde oefening aankon. Niet dus. Mijn internist zei: ‘Dit gaat te snel.’ De afgelopen twee jaar injecteerde ik botversterkende medicatie. Het slaat aan, mijn botdichtheid is een klein beetje toegenomen. Ik heb een tijdje aangepast werk gedaan, 3×3 uur als backoffice bij een opticien. Superleuk, maar te vermoeiend.

Het proces van afkeuren, aangepast werk zoeken, tegenover het UWV bewijzen dat het niet gaat. Het was zwaar. Zo ook het onbegrip, veel mensen snappen niet wat chronische pijn is. Gelukkig ben ik een doordouwer, kijk naar wat nog wel kan. Ik maak het mezelf zo comfortabel mogelijk: ik heb orthopedische schoenen en een flexibele rug brace laten aanmeten en zit in een aangepaste stoel. Ik sport nog steeds onder begeleiding, wandel met een korset en Nordic-walking stokken, fiets graag en ben lid geworden van een fotografieclub. Lekker de natuur in, daar geniet ik ontzettend van.” 

Cijfers en zo

  • Er is geen exact, recent Nederlands cijfer bekend voor het aantal mensen met osteopenie. Wat wel bekend is, is dat osteopenie (lichter dan normale botten, maar niet zo ernstig als osteoporose) een voorloper van osteoporose is, waarbij meer dan 1 miljoen Nederlanders osteoporose (botontkalking) hebben. Het aantal mensen met osteopenie zal aanzienlijk groter zijn dan dat, aangezien het een voorstadium is van osteoporose. 
  • Onderzoek en diagnose: Een botdichtheidsmeting, ook wel een DEXA-meting genoemd, wordt gebruikt om osteopenie en osteoporose te diagnosticeren. Dit is vooral belangrijk voor mensen boven de 50 jaar die een bot hebben gebroken.
  • In Nederland heeft ongeveer 3,5% van de bevolking boven 55 jaar de ziekte van Paget. Daarmee is de ziekte na osteoporose de meest voorkomende botaandoening.
  • Van alle 50plussers heeft 50% in meer of mindere mate last van artrose
  •  Niet alle mensen hebben evenveel botten. Het kunnen er 206 zijn, maar ook 208. 39% van de mensen heeft een extra bot in de knie.
  • De meeste osteoporosepatiënten ontwikkelen de ziekte daarom na hun vijftigste.
  • Nederland telt naar schatting zo’n 600.000 mensen die kampen met Osteoporose.
  • Bij tweederde van de osteoporose patiënten boven de 60 wordt bot afgebroken, maar is de botdichtheid nog relatief in orde.’
  • Jaarlijks lopen meer dan 90.000 landgenoten een breuk op door osteoporose.

Risicofactoren

Er zijn diverse factoren waardoor iemand een vergrote kans op osteopenie heeft.

  • Je bent ouder dan 50 jaar
  • Je hebtcalcium- en/of vitaminetekort.
  • Erfelijke factoren, zoals ouders die een heupfractuur of osteoporose hebben gehad.
  • Vrouwen hebben een groter risico vanwege de overgang.
  • Je weegt te weinig, passend bij je lengte.
  • Je hebt maandenlang weinig lichaamsbeweging gehad.
  • Je gebruikt(e) bepaalde medicijnen zoals prednison of ontstekingsremmers.
  • Bij bepaalde darmziekten, waarbij voeding minder goed wordt opgenomen of er ontstekingen zijn.
  • Bij anti-hormonale behandelingen bij bijvoorbeeld borstkanker of prostaatkanker.
  • Bij een tekort aan geslachtshormonen, bijvoorbeeld door een vroege overgang.
  • Wanneer je een eetstoornis hebt (gehad).
  • Bij afwijkingen van de schildklier of bijschildklier.
  • Wanneer je reumatoïde artritis hebt.
  • Bij mannen: een tekort aan testosteron onder de leeftijd van 70 jaar.

Zorg goed voor je botten

Het is belangrijk in het dagelijks leven goed voor je botten te zorgen:

  • Zoek balans in belastbaarheid en werk.
  • Eet gezond en zorg ervoor dat je voldoende calcium binnen krijgt.
  • Ga regelmatig naar buiten want onder invloed van de zon wordt vitamine D aangemaakt.
  • Wees matig met alcohol en stop met roken.
  • Beweeg regelmatig bot belastend (bijvoorbeeld wandelen) en begin daar zo jong mogelijk mee.
  • Voorkom zoveel mogelijk dat je valt.

Meer lezen?

Lees hier meer over osteopenie.

Tekst: Petra Schouten Media
Beeld: Canva