Mia: 20 maanden zonder hem
Je kunt het maar een keer doen!
Mia Luif (1966) verloor haar man René (1958 – 2024). Hij overleed zeven maanden na de diagnose blaaskanker. Ze hadden 37 jaar een relatie en kregen samen 3 kinderen: Tom, Fien en Pelle. Mia werkt als senior communicatie adviseur bij een gemeente. In Zin schrijft ze – heen en weer springend in de tijd – over haar leven na zijn dood. ‘Je kunt het maar een keer doen’
Urgentie: Je kunt het maar een keer doen
“Ach kind, ze was toch zo gek op je.” Het is een vriendin van mijn oma die dit tegen me zegt. Ik ben 14 en sta in een rij met familieleden om condoleances te ontvangen op de begrafenis van mijn oma. Mijn verdriet is groot, want mijn oma en ik: we hadden een sterke band. Liever schrijf ik ‘hebben een sterke band’, want ik voel haar nog steeds om me heen. Mooi is dat. Minder mooi vind ik mijn gedrag in de laatste weken van haar leven. Achteraf gezien. Toen zij in de laatste weken van haar leven bedlegerig was, wilde ik haar niet meer zien. Ik kon het vast niet aanzien om haar te zien lijden. Wat moest ik tegen haar zeggen? Moest ik dan afscheid nemen? Hoe moet je dat doen, dan? Ik stelde die vragen aan niemand – aan wie kon je zulke vragen stellen? Er was nog geen online-wereld en ik kende er geen boeken over. Ik deelde mijn gevoelens ook niet. Mijn ouders accepteerden mijn beslissing en spraken ook niet over wat er stond te gebeuren. Wat ik een klassiek gevalletje ‘enerzijds-anderzijds’ vind.
Achteraf gezien.
Op een vrijdagavond in het hier en nu zit ik met vijf vrienden aan tafel als ik aan die laatste weken van mijn oma moet denken. En ook hoe het jaren later zo anders ging, met René. Vriend Egor vertelt over zijn moeder van 92. Het lijkt erop dat het nu nog maar een kwestie van dagen is voor zij sterft, na een lange tijd van kwakkelen en ziek zijn. “De arts zei wel dat het moment van sterven nooit precies te voorspellen is.”
Egor heeft besloten om pas na het weekend weer de 140 kilometer naar zijn moeder te rijden. “Het is onderhand ook allemaal best lastig te regelen met mijn werk. En ik ben de afgelopen tijd al zo vaak heen en weer gereden.” Vriendin Alma die vorig jaar haar moeder verloor, zegt: “Je kunt het maar één keer doen, Egor.” “Ik zou ook niet goed weten wat ik daar dan moet doen,” zegt Egor. “Gewoon, naast je moeder zitten,” vul ik voor hem in. “Je hoeft verder niets te doen of te zeggen. Je hoeft er alleen maar te zijn, met al je aandacht. Dat kan al moeilijk genoeg zijn.” Egor kijkt me glazig aan, dit is duidelijk te ‘zweef’ voor hem. Alma gooit het over een andere boeg: “Heel binnenkort moet je een uitvaart gaan regelen met je familie. Zij zijn daar allemaal al. Daarom alleen al zou je nu moeten gaan en daar gewoon blijven.”
Maar Egor ging niet. Wel scheurde hij twee dagen later diep in de nacht naar zijn familie, zodra hij hoorde dat zijn moeder gestorven was. Ik blijf het opvallend vinden dat veel mensen pas ná het overlijden van een dierbare de urgentie voelen om er zo snel mogelijk te zijn. Egor is daar zeker niet uniek in. Misschien omdat afscheid nemen zo minder confronterend is. Egor had geen spijt van zijn beslissing. Ook niet achteraf gezien.
Reageren? Redactie@zin.nl
Columns teruglezen? Zin.nl/Mia
