De gevolgen van parodontitis

Na je vijftigste vraagt een mond om extra verzorging

Petra Schouten 31 juli 2025

Veertig procent van de 50-plussers heeft een milde of ernstige vorm van parodontitis. Na de pensioengerechtigde leeftijd kampt 54% met ontstoken tandvlees. Wat zijn de gevolgen? Waarom kruipt tandvlees op? En waarom vraagt een mond op latere leeftijd om extra verzorging? Guido Rhemrev (1971) parodontoloog bij KvPA – Kliniek voor parodontologie in Amsterdam – geeft antwoord.

Waarom vraagt je gebit na je 50^ste om extra verzorging?
“Dat parodontitis op latere leeftijd vaker voorkomt, is omdat het gebit er tegen die tijd al minstens 40 jaar in zit. Kiezen en tanden van een 50-plusser staan veel langer bloot aan bacteriën uit de mondholte, dan bijvoorbeeld het gebit van een dertiger. Met het klimmen der jaren neemt de weerstand af en de kansop infecties van het tandvlees toe. De leefstijl zoals bijvoorbeeld chronische stress, roken of ongezonde voeding is van grote invloed op de lichamelijke afweer. Bij onvoldoende mondhygiëne leidt dit gemakkelijk tot infectie aan het tandvlees en botverlies rondom tanden. Hierdoor ontstaan pockets: een ruimte tussen je tandvlees en wortels. Schadelijke bacteriën kunnen daar goed in gedijen. Wanneer je je tanden onvoldoende poetst, nemen de bacteriën in aantallen steeds verder toe, met alle gevolgen van dien.”

Waarom kruipt tandvlees op?
“Opkruipend tandvlees is vaak een gevolg van het infectieproces. Parodontitis is een infectie die ervoor zorgt dat kaakbot rondom tanden zich terugtrekt richting de wortelpunt. Wanneer dit gebeurt, volgt het tandvlees uiteindelijk ook en krijg je ‘langere’ tanden. Echter is dit een langzaam proces, waardoor niet altijd aan het tandvlees te zien is, dat het geïnfecteerd is.”

Hoe herken je parodontitis dan?
“Mensen met parodontitis hebben soms een vieze smaak, een slechte adem of het tandvlees begint spontaan te bloeden, bijvoorbeeld tijdens het poetsen. Het is de tandarts zijn taak parodontitis vast te stellen. Daarom is het halfjaarlijkse bezoek aan de tandarts ook zo belangrijk. Pas in een later stadium trekt het tandvlees zich terug.”

Wat kunnen de gevolgen zijn?
“Wanneer parodontitis onbehandeld blijft, wordt het onderliggende kaakbot aangetast. Hierdoor kunnen tanden los komen te staan en in het ergste geval uitvallen. Al gebeurt dat laatste zelden. Met loszittende tanden wordt het afbijten van voedsel of het stuk kauwen van bijvoorbeeld hard stokbrood lastig en soms pijnlijk. Bovendien is een langdurige infectie ook schadelijk voor onze algehele gezondheid. We kunnen er namelijk behoorlijk ziek van worden.”

Is het proces omkeerbaar?
“Parodontitis is wel te behandelen maar niet helemaal te genezen. We kunnen het wel goed stabiel krijgen door een parodontale behandeling. Het is van groot belang om – zeker op latere leeftijd – geregeld naar de tandarts te gaan. Wanneer tanden los komen te staan, ben je eigenlijk al te laat. Wanneer een of enkele gebitselementen verloren gaan, kunnen deze tanden worden vervangen met een plaatje, een brug of implantaat. Wanneer het hele gebit ernstig is aangetast, is de enige optie een volledige gebitsprothese. Wanneer alle tanden en kiezen en daarmee ook de infectie zijn verwijderd kan de mond ook weer vanzelf gezond worden. In een later stadium kan de gebitsprothese worden vervangen door implantaten. Echter dit is vaak een kostbare behandeling, dus ook hier geldt: voorkomen is beter dan genezen.”