‘Raaf herkent zijn eigen vleugellam-geslagen-zijn in een zieke duif. En omhelst dat in de duif.’ Hij heeft ook nog zo veel liefde over, nu zijn moeder is overleden. Schrijver Liesbeth Goedbloed (1981) ontroert met Zonder ons geen nieuwe dag, haar zojuist verschenen tweede roman over een dwalende, verweesde jongen.
Je schrijft, vertaalt en dicht. Waarin voel je je het meest thuis?
“Toch wel het schrijven. Het grote voorrecht van een romanschrijver is dat je je eigen mensen mag verzinnen. En vervolgens ga je met die mensen een ongeëvenaarde innigheid aan: je denkt hun gedachten, voelt hun emoties, bepaalt hun leven. In Broeder Ezel was de ezel goed gezelschap. Hij loopt met Anna mee naar de top van een berg en die hele tocht lang laat hij alle razernij van zijn reisgenote geduldig over zich heen komen. Het was voor mij heel lastig om afscheid van Broeder Ezel te nemen. Vooral omdat ik vond dat ik me niet opnieuw tot een dier kon richten maar nu iets moest met een echt mens. En hoe moest ik dat wat ik te zeggen heb aan een echt mens vertellen? Ik wist dus: mijn nieuwe personage moet een ongewoon mens zijn, een zachte ziel, een beetje dierlijk misschien. Zo is Raaf ontstaan: een 18-jarige, Rotterdamse jongen, werkzaam in de groenvoorziening. Hij is net zijn moeder verloren en dwaalt met een zwaargewonde duif op zak door de stad.”
Negen jaar werkte je aan je eerste roman, Broeder Ezel (2018). Kun je iets vertellen over dat proces van jaren?
“Toen ik begon aan Broeder Ezel had ik nog niet veel geoefend met fictie: ik had één keer een kort verhaal geschreven. Als dichter had ik wel ervaring maar bij poëzie passen je woorden meestal op één A-4’tje. Zo blijven de dingen overzichtelijk. Ik had dus weinig ervaring met het werken in lange lijnen en verloor me steeds in de details. Bovendien wist ik wel dat Anna met die ezel die berg op moest, maar ik had geen flauw idee wat ze daar ging doen. Acht-en-een-half jaar heb ik aan het boek gewerkt voor ik daar achter kwam. Toen ik het eenmaal wist, was het boek zo af.”
Zonder ons geen nieuwe dag is heel anders; religie speelt nu een andere rol. Kun je uitleggen in welk opzicht?
“In Anna uit Broeder Ezel komen twee nucleaire krachten samen: geloof en gezin. Beiden hebben het vermogen om een mens te maken of te breken. Anna breekt onder het zware schuldgevoel dat haar vanuit geloof én gezin wordt toegeschoven.
In Zonder ons geen nieuwe dag heeft religie een veel lichtere toon. Alles was goed, mama was weer heel, ze zou bij me blijven, en in mij duizelde de dans, klom omhoog naar mijn hart en mijn armen, en de sterren gingen aan in het water, en de wind likte aan mijn wangen als een krolse kat, en God was een meisje, God danste als een witte windmolen in de zon. Raaf ziet God overal: in zijn dromen, in het zonlicht dat in de bladeren bewegen, in een dode rat die hij tussen de plant vindt. Hij doet pogingen om al die beelden met elkaar te rijmen maar een samenhangende religie wordt het niet.”
Je groeide zelf op in een streng reformatorisch gezin maar werd later lid van de Oudkatholieke Kerk. Waar was je naar opzoek?
“Ik zocht vooral een plek waar ik me niet voortdurend in staat van beschuldiging gesteld voelde. Het geloof waarmee ik opgroeide, bestond voor het grootste deel uit angst en schuldgevoelens. En ik verdroeg geen kerk meer waarin ik allerlei beschuldigingen aan moest horen; ik werd er letterlijk niet goed van. Tegelijk bleef de kerk trekken: het was ook mijn thuis, een plek waar ruimte was voor verdriet en woede, waar gezongen en gebeden werd, waar aandacht en zachtheid was. Die zachtheid ben ik blijven zoeken. De Oudkatholieke kerk is een kerk met een klassieke liturgie, de dienst draait om lezingen, stilte, zang. Geen kerk van grote ambities of uitgesproken meningen. De bescheidenheid daarvan spreekt me aan: zo blijft er ruimte over voor God, engelen en je eigen ziel. Bovendien helpt het mij om de kerk met een gezonde scepsis te beschouwen: je moet er niet al te veel van verwachten, het is ook gewoon gedoe, een wat moeilijke en overvraagde vereniging van mensen.”
Raaf is 18, zijn moeder is overleden, zijn vader verdwenen. Hij ontfermt zich over een doodzieke duif. Hoe komt het dat hij zo begaan is met dit beestje?
“Raaf hield zielsveel van zijn moeder en na haar dood houdt hij bakken liefde over. Dat overschot aan liefde moet ergens heen. De duif komt dus als geroepen.
Tegelijk is de duif ook een spiegel: we houden van datgene waarin we onszelf herkennen. Raaf herkent zijn eigen vleugellam-geslagen-zijn in de duif en kan dat omhelzen in de duif.”
Raaf dwaalt en ontmoet Jana. Ook zij is niet bepaald een stabiele factor voor hem, wil zelfs een einde aan haar leven maken. Wat maakt dat hij bij haar blijft?
“Zo is hij gewoon. Geen wegloper maar een blijver. En misschien kan hij door te blijven haar er wel van overtuigen dat zij onmisbaar is. Raaf is geen rekenaar – wat de dingen hem kosten of opleveren, telt niet voor hem; hij houdt geen rekeningen bij.”
Hoe verhoudt Raafs onschuld zich tot het grauwe, harde nachtelijke leven in de haven van Rotterdam? Wat wilde je laten zien met deze tegenstelling?
“De haven is niet zijn natuurlijke habitat, Raaf is er een vreemde, een ontheemde. Tegelijk blijft hij volkomen zichzelf, hij past zich niet aan, levert zijn onschuld niet in voor hardheid. Kwetsbaarheid is een soort modewoord geworden maar Raaf is niet kwetsbaar, hij is weerloos. En van weerloosheid kun je niks moois en stichtelijks en zelfhelpends maken, je kunt het niet ten voorbeeld stellen aan mensen die te veel in het harnas leven. Werkelijke weerloosheid roept geen bewondering op maar minachting: de vraag die gesteld wordt is te groot, de meeste mensen weten niet wat ze ermee moeten. Toch wilde ik die vraag stellen en die weerloosheid een stem geven. Dat heeft ook te maken met een verbeten trouw aan het meest weerloze in mezelf: dat heeft behoorlijk wat minachting moeten doorstaan. Gelukkig kun je ervoor kiezen om die minachting te trotseren. Het helpt dan om niet te zwaar aan jezelf en je ego te tillen. Om net als Raaf jezelf te vergeten. Of zoals G.K. Chesterton het zei: ‘Angels fly because they take themselves lightly.’”
Behalve ‘rauw’ wordt je roman ook ‘poëtisch’ genoemd. Is de dichter altijd in de schrijver?
“Ik denk het wel, ja. Het gaat ook vanzelf. Ik ben opgegroeid met de Statenvertaling, een Bijbelvertaling vol rijm en ritme, bedoeld om voor te lezen. En mijn ouders leefden volgens Deutoronomium 6: En deze woorden, die ik u heden gebied, zullen in uw hart zijn. En gij zult ze uw kinderen inscherpen, en daarvan spreken, als gij in uw huis zit, en als gij op den weg gaat, en als gij nederligt, en als gij opstaat. Zeven keer per dag ging dat boek dan ook open in mijn jeugd, dus die tekst zit in mij gebeiteld, is DNA-materiaal geworden. Ik denk dat dat mijn taal heeft gevormd.”
Het is alsof je de roman schreef met al je zintuigen open. Zo komt het verhaal ook binnen. Is dit kenmerkend voor jou als schrijver en als mens?
“Ja. Niet weten hoe je je hart dicht moet doen voor de wereld is soms een bezoeking maar vaker nog een groot geluk. Ik zoek het ook op: zonder word ik razendsnel ongelukkig. Ik heb nu eenmaal huid-op-huidcontact nodig met het leven.”
Win met Zin
We geven 3 boeken van Liesbeth weg. Kans maken? Deel in de comments waarom jij Zonder ons geen nieuwe dag wil winnen!
Over het boek
In de rauwe en poëtische roman Zonder ons geen nieuwe dag dwaalt Raaf, een verweesde jongen, samen met zijn duif door Rotterdam. Zijn moeder is nog maar net overleden en nu hij is wanhopig op zoek naar zijn vader die een tijdje geleden is vertrokken en alleen een nietszeggend briefje heeft achtergelaten. Onderweg verzinkt Raaf in gedachten, over toen zijn moeder nog leefde en zijn vader nog thuis was, en heeft hij oog voor alles wat hij op zijn tocht tegenkomt. Samen met zijn vriendinnetje Jana belandt hij op het schip van een vriend, maar daar wordt de sfeer langzaam grimmiger. De onschuld van Raaf smelt samen met het ruwe, nachtelijke leven in de haven van Rotterdam.
(Zonder ons geen nieuwe dag, Mozaïek, € 22,99)
Over de schrijver
Liesbeth Goedbloed (1981) studeerde Taal- en Cultuurstudies aan de Universiteit van Utrecht. Ze is columnist, psalmenrijmer en vertaler. In 2018 debuteerde ze met Broeder Ezel. Zonder ons geen nieuwe dag is haar tweede roman.
.
Peter zegt
Broeder ezel was een bijzondere leeservaring. Er zijn boeken die je na een paar jaar in moet kijken om het verhaal en de beelden terug te halen. Dat was bij dit boek niet nodig. Verwarrend soms, mysterieus, niet eenduidig … Dat laatste bleek ook toen we met een groep lezers dit boek bespraken. Het laat ruimte voor de lezer.
Zonder ons geen nieuwe dag is een ander boek: rauw, ja, door de gebeurtenissen en ook door de taal van sommige personen. Maar Raaf is een poëet, die de wereld anders ziet dan andere mensen. Het lijkt ook of er niet veel gebeurt in het boek, maar dat klopt niet. Het is spannend om Raaf te volgen in zijn wereld en denken.
Een fantastisch boek, uniek, waar ik graag iemand blij mee zou maken!
Janna zegt
Mooi boek om in het nieuwe jaar te lezen!!!
Betty zegt
Zonder ons geen nieuwe dag klinkt als een fijn boek wat je raakt, ik wil het graag lezen!
sandra zegt
heerlijk om te lezen voor het slapen gaan daarom wil ik deze wel winnen
Nicoline zegt
Dit boek zet je tot nadenken, heb ik het idee. Ik loot graag mee.
Jolien Dubois zegt
Een geweldige prijs, echt een leuke giveaway Ik waag zeker mijn kans voor mijn mama! ❤️
Sander zegt
Lijkt mij een prachtig en ontroerend boek, ik wil het heel graag lezen.
Lien zegt
Dit lijkt me een super mooi boek wat fijne inzichten kan geven en troost biedt. Ik ben erg benieuwd naar het boek en zou graag kans maken.
Els Timmers zegt
Gaaf! Broeder Ezel was zeer de moeite waard dus ik ben nu heel benieuwd naar dit nieuwe boek
Erica zegt
Het lijkt mij een mooi boek om te lezen, ik loot graag mee.
Ik ken de schrijfster nog niet.
Fijne jaarwisseling.
Lucienne Willems zegt
Ik wil heel graag een keer iets winnen. Dit boek zou mooi zijn, dan kan ik het ook weer doorgeven aan mijn moeder, schoonmoeder etc. Kunnen veel mensen van genieten.
Marie zegt
Ik doe heel graag mee voor mijn dochters -verlaten door hun ouders en daardoor zo herkenbaar. Dat verlaten gevoel- het verdriet en de pijn.
Je weg vinden in dat leven was niet makkelijk voor ze! Ze komen er wel .Ze zijn sterk en strijdbaar maar het heeft wel wat gekost!
miranda zegt
oooof een nieuw jaar ohhhh een nieuw boek zou te gek zijn
Mariska Denkers-Rijgersberg zegt
Ik zou na de vele thrillers en informatieve boeken van de laatste tijd graag weer eens een boek willen lezen dat me laat huilen.
Marloes F zegt
Wauw, ik loot graag mee! Dit klinkt als een roman waarin je jezelf helemaal kunt verliezen.
Marian van Oevelen zegt
Heel erg benieuwd naar het verhaal.
Wilma zegt
Geen vrolijk boek om te lezen, want er komt nogal wat op het pad van deze Rotterdamse jongen, maar ik ben zeker benieuwd of er licht voor Raaf aan de Horizon is, dus ik loot graag mee
Melanie zegt
Schrijfster was voor mij nog niet bekend, maar het intro pakt me. Dus ik zou heel graag het hele verhaal willen lezen en kennis maken met een nieuwe auteur.
W Wentink zegt
Broeder ezel heb ik met veel plezier gelezen. na het stuk gelezen te hebben ga ik ook zeker hier voor
E.B zegt
Ik zou het boek willen voor een goede vriendin van me
die een ‘boekenworm’ is van drama tot thriller 😉
Anita Janssen zegt
Ik ben erg benieuwd naar wat er in het koppie van Raaf omgaat, of hij zijn vader vindt en de omgeving van Rotterdam spreekt mij erg aan omdat ik daar gewoond heb!
Desiree zegt
Ik heb ooit bij Liesbeth in de kerk gezeten. Toen nog niet bekend als schrijfster. Nu zou ik dus heel graag haar boek lezen.
Anita te Gussinklo zegt
Lijkt me een geweldig goed boek
M de Vos zegt
Het lijkt me echt een fantastisch boek en ik loot graag mee
Matanga zegt
Het lijkt me een aangrijpend verhaal dat ik graag wil lezen.
Geertje zegt
Super graag meeloten
Ilse Overweg zegt
Het lijkt mij een goed boek. Binnenkort een operatie en een lange herstel periode. Eindelijk tijd om een(veel) goede boeken te lezen.
Koby zegt
ze lijkt me een schrijfkunstenaar zo die ik niet ken maar wel sta te popelen om te ontdekken
Paul zegt
Een rauw verhaal en ik ben benieuwd naar het verloop hiervan en loot graag mee.
Olga zegt
Wat een zorg voor een duif, dat boek wil ik graag lezen Wens jullie een Gelukkig en voorspoedig Nieuwjaar toe.
Marjan Trum-Ivens zegt
Ook ik loot graag mee.
Maikel Frijters zegt
Ik ben geïnteresseerd in het verhaal van Raaf en zijn zoektocht naar zijn vader. Het lijkt me een emotioneel boek dat gaat over het verwerken van verlies en het zoeken naar verbinding en betekenis in het leven. Ik hou van boeken die diepgaande emoties oproepen en die mij laten nadenken over het leven en de wereld om ons heen, en dit boek lijkt dat te bieden. Bovendien ben ik ook geïnteresseerd in het thema van de haven van Rotterdam en hoe dit de sfeer van het boek beïnvloedt. Ik denk dat het lezen van dit boek een rijke en betekenisvolle ervaring zou zijn.
Magda Slekens zegt
Het leesfragment is zeer uitnodigend om gans het verhaal verder te lezen.
Ik loot heel graag mee
Anja zegt
Lijkt mij een ontroerende boek. Zou het graag willen lezen.
Marilyn zegt
Ik zou heel graag het boek winnen. Het verhaal is zeer interessant.
Afke zegt
Raaf is alleen met een duif, op zoek naar een plek in deze wereld. Heel benieuwd
Aïde zegt
Zo heel graag kennis maken met haar uitzonderlijke schrijfwijze
Ipie Oudshoorn zegt
Lijkt me een prachtig boek, dus ik maak graag kans
Trudy zegt
Lijkt mij een mooi boek dus loot ik graag mee
jacquelin zegt
heel graag want deze verhalen lees ik graag! ik heb direct gekeken op de bib website en haar eerste boek bij mijn te lezen boeken gezet.
nog veel schrijfinspiratie in het nieuwe jaar toegewenst!
Annemie Cornelis zegt
Ontroerend verhaal, loot heel graag mee
Patrick Mertens zegt
Een aangrijpend verhaal wil ik wel lezen
Annemieke zegt
Door het interview ben ik erg nieuwsgierig geworden, heb nog nooit iets van Liesbeth Goedbloed gelezen en zou het boek graag willen winnen.
Anneke Timmers zegt
graag en we geven t weer door
Diana Buikstra zegt
Rauw en rouw… Een boek dat ik graag wil lezen. Tevens een mooie aanvulling voor mijn boekenkast!
Tanja zegt
Leuk om een nieuwe jonge schrijver te ontdekken! Ik loot graag mee voor het boek over Raaf.
Suus zegt
Ik ben heel benieuwd naar dit boek en loot graag mee!
maria zegt
Het boek vraagt gewoon om gelezen te worden ..
Emma zegt
Lijkt me een hartverscheurend en poëtische roman over verlatenheid en zingeving met de haven van Rotterdam als decor.
Annemij zegt
‘Zonder ons geen nieuwe dag’
boeiend ….. laat het verhaal bij mij binnenkomen .. !
M.A. de Wit zegt
Wat een mooie intro vh boek…ik ben meteen benieuwd naar het verhaal en zou het graag lezen.
ElsbethD zegt
Ik ben geintrigeerd door de beeldende zinnen die genoemd worden in dit interview. Het lijkt me heerlijk als ik heel het verhaal kan lezen.
Reina zegt
Dit lijkt mij een heel interessant boek. Anders dan anders.
Ans zegt
Meestal lees ik psychologische thrillers maar dit boek lijkt mij uitzonderlijk.
Helma Hilkens zegt
Lijkt me een heel mooi boek. Een mooie afwisseling met de thrillers die ik meestal lees.
Margreet zegt
Lijkt me een mooi boek voor in m’n minibieb, die ik over 2 weken hoop af te hebben, extra motivatie ook.
Nelly zegt
Rauw en poëtisch, een bijzonder boek. Ik ben erg benieuwd.
Pascale zegt
Heerlijk ondergedompeld te worden in een andere wereld.
cbdkl zegt
Zou graag in dit boek kruipen en zo even in de wereld van raaf belanden. En als ik het boek uit heb geef ik het aan vriendinnen door
Gerda zegt
Mooi dat toch religie een soort van rol speelt in dit boek en zou dan heel graag willen lezen, want ik ken haar schrijfstijl nog niet. En ‘rauw’ wordt je roman ook ‘poëtisch genoemd, dus ik ben benieuwd wat ik van dit boek Zonder ons geen nieuwe dag zou vinden.
Marloes zegt
Ik wil me graag mee laten voeren in de wereld van deze rauwe en poëtische roman
Lydia zegt
Ik ken haar werk niet. De omschrijving spreekt mij erg aan, ik wil het boek graag lezen.
Lydia zegt
Ik ken haar werk niet. De omschrijving spreekt mij aan, ik wil het boek graag lezen.
Brigit Hooft zegt
Hallo Zin.
Wat heb ik zin ,in dit boek!
Vriendelijke groeten Brigit
Viola zegt
Ik zou graag op deze manier kennis willen maken met Liesbeth haar schrijfstijl. Reuze benieuwd naar het boek.
Jetteke Mik zegt
Wat wil ik Raaf graag leren kennen; misschien dat ik na het lezen van het boek begrijp waarom het juist een duif is waarover Raaf zich ontfermt.
Annelous Wieringa zegt
Ben benieuwd naar “Zonder ons geen nieuwe dag”.
Het speelt zich oa af in Rotterdam, waar ik woon.
Het lieve jongetje met zijn duif.
Ada van Duijvenboden van der Plas. zegt
Lijkt me prachtig menselijk en warm aan te bevelen denk ik.
Zahira zegt
Een prachtig aangrijpend verhaal dat ik graag zou lezen. Doe graag mee.
Maria Vonk-Bindels zegt
lijkt mijn ontzettend spannend om het boek te lezen en maar duimen.
Marjo Jacobs zegt
Ik maak graag kans op dit boek.
Ria zegt
Het klinkt als een magisch boek. Ik ken de schrijver nog niet, maar ben zeer benieuwd! Ik win het graag zodat ik in het nieuwe jaar weer wat nieuws heb om te lezen.
Jan Stoel zegt
Ik loot graag mee. Voor mij een nieuwe auteur. Mooi toch om het jaar mee te beginnen.
R zegt
Ken de schrijver niet, dus dit is een mooie kans! Ik loot graag mee.
Anita zegt
Nog niets van haar gelezen maar wel erg benieuwd naar!
Astrid zegt
Die onbevangen kwetsbaarheid, benieuwd hoe die in dit boek in woorden wordt gegoten…
Ik loot graag mee!
Mieke zegt
Ik ken de auteur Liesbeth Goedbloed nog niet, maar ik maak graag kennis met voor mij nieuwe auteurs. Haar boek spreekt mij aan. Het lijkt mij een ontroerend verhaal dat diep raakt. Bovendien houd ik van een poëtische schrijfstijl.
Mooi interview.
Jannie zegt
Ben benieuwd en ik hou zo van een papieren versie.
Riet zegt
Nog niets van haar gelezen. Na dit interview benieuwd naar haar boek, dus leuk als ik dit boek win.
Jacqueline van de Manakker zegt
Ben heel benieuwd naar haar boek, dus waag gewoon een kansje
Hilde zegt
Ik hou van rauw en liefde. Daarom doe ik mee met deze boekverloting
Ans zegt
Ik loot graag mee. Ik ken nog niets van deze schrijfster, naar het interview triggert mij wel.
M.C.G. Poncin-Heiligers zegt
mijn interesse in deze schrijfster is gewekt en ben zeer benieuwd naar dit boek
Carla Thonissen_van Tiel zegt
Zou dit boek graag willen lezen
Wendy zegt
Wat ik lees in dit interview klinkt fascinerend. Helaas heb ik nog niks van deze schrijfster gelezen dus zou graag meeloten.
Shirley zegt
Ik loot graag mee.
Benieuwd naar dit boek
Cotty zegt
Naar aanleiding van het interview….. intrigerend! Reuze benieuwd naar zowel het eerste als het tweede boek.
Ine Josten zegt
Heel benieuwd naar dit boek
Anna zegt
Broeder Ezel heb ik met veel plezier gelezen en na dit interview gelezen te hebben ben ik erg benieuwd naar Zonder ons geen nieuwe dag