Hij vindt het fijn licht te geven, letterlijk en figuurlijk, aan een onderwerp dat zich daar volgens de maatschappij niet voor leent. Schrijver en dichter Ted van Lieshout (1955) doelt op kindermisbruik, het onderwerp van zijn nieuwste serieuze en tóch vrolijke roman Beitelaar. ‘Als ik mijn personages maar één kant meegeef, zijn ze zo plat als een dubbeltje’
Je schreef al eerder over kindermisbruik. Waarom wilde je hier nog een boek aan wijden?
“Ik heb inmiddels een stuk of vier boeken geschreven die gerelateerd zijn aan kindermisbruik en daardoor heb ik het gevoel dat ik er een soort expert in ben geworden. Ik stuit keer op keer op nieuwe nuances waardoor ik dan weer opnieuw geïnspireerd raak om erover te schrijven. Nu was ik gestuit op het gegeven dat slachtoffers zo vaak de regie kwijtraken over wat hen is overkomen zodra ze ermee naar buiten treden, en omdat dat mijzelf niet is overkomen, moest ik kiezen voor een verháál in plaats van een eigen getuigenis. Daar had ik eigenlijk een beetje moeite mee, omdat ik zelden gecharmeerd ben van een verzonnen verhaal. Vandaar dat het een waarachtig verhaal is geworden, op basis van research en héél véél inlevingsvermogen.”
‘Ik wil weg van het cliché. Weg van het met-iedereen-mee-denken’
Het onderwerp van Beitelaar is groot en serieus. Toch schreef je een haast ‘vrolijk’ boek. Hoe doe je dat?
“Ik vind het leuk dat je dat zegt: serieus en vrolijk. Dat zit, hoop ik, in al mijn boeken: zonder een ernstige noot vind ik humor niet de moeite waard en andersom ook niet. Ik vind het fijn om licht te geven aan een onderwerp dat zich daar volgens de maatschappij niet voor leent, en volgens mij wel. Dat maakt het, vind ik zelf, tot kunst. Hoe ik dat doe? Nou, door net zo lang te puzzelen tot ik een evenwicht bereik. Dat is dan wel altijd een gevoelsmatig evenwicht, hoor. Ik kan er niet echt de vinger op leggen.”
Is het behalve om een nuance in de maatschappelijke discussie aan te brengen ook louterend om te schrijven over wat je zelf meemaakte?
“Hm, ja, ik vind het heel belangrijk om te schrijven over maatschappelijke issues door daar nuances in aan te brengen. Omdat die zorgen voor verdieping. Weg van het cliché. Weg ook van het met-iedereen-mee-denken. Maar ook omdat ik domweg mijn mening wil kenbaar maken. En ook, ja, omdat het louterend werkt. Ik ben heel veel over mijn eigen ervaringen en gevoelens te weten gekomen door erover te schrijven in stukken tekst die bestemd zijn voor ándermans ogen. Juist het proberen om zo persoonlijk mogelijk te zijn in wat ik schrijf voor een publiek, maakt dat ik dieper moet nadenken over wát ik schrijf. In Beitelaar ben ik niet mild over sommige kanten van hoe slachtoffers door welwillende mensen ondersteund worden, en dan moet ik dat wel heel zorgvuldig opschrijven om niet zelf te vervallen in clichés en vooroordelen. Daarom heb ik ook heel nadrukkelijk onderscheid gemaakt in het boek tussen slachtoffers van relatief ‘mild’ misbruik en slachtoffers die gered moeten worden uit een desastreuze situatie. Ik wil niet veroordelen door me achter een verhaal te verstoppen. Of om even concreet te worden: in het verhaal voelt een slachtoffer zich opnieuw geslachtofferd doordat hij alles moet vertellen wat hem is overkomen. De mensen die hem ondervragen doen dat met de beste bedoelingen maar realiseren zich onvoldoende dat ze dat niet per se doen in het belang van het slachtoffer. Die aanklacht verwerk wel ik in mijn verhaal, maar zonder dat ik met een vingertje ga wijzen.”
Hoe spannend is het om een verdachte van kindermisbruik op te voeren als sympathiek persoon? En een tiener die erotische gevoelens koestert voor een volwassen man?
“Hahaha, dat is helemaal niet moeilijk. Mensen hebben allemaal mindere en betere kanten. Als ik mijn personages maar één kant meegeef, zijn ze zo plat als een dubbeltje. Kijk, natuurlijk zijn er daders die van huis gaan met de bedoeling om iemand kwaad te doen, maar over zo’n persoon zou ik niet gauw schrijven. Ik ga er vanuit dat een ‘gemiddelde’ dader door omstandigheden tot zijn daad komt. Dat neemt iets van zijn schuld weg, in mijn ogen. Daar staat tegenover dat slachtoffers willens en wetens daders voor het gerecht willen zien zonder zich te bekommeren om het lot van de vrouw en kinderen van die dader. En dat is niet echt een mooie karaktertrek. Vind ik.”
Je schrijft zowel voor kinderen als volwassenen. De scheidslijn is vaak flinterdun. Waar ligt je hart?
“Ik ben door de jaren heen gespecialiseerd geraakt in het schrijven vanuit een jeugdig perspectief. Daar ben ik best wel goed in, al zeg ik het zelf. Maar naarmate ik ouder word, verschuift mijn belangstelling wel meer in de richting van de levensfase waarin ik zelf verkeer: die van ouder wordende man die toch echt op weg is naar het einde. Ik zou wel een boek willen schrijven vanuit dat perspectief maar dat durf ik niet. Ik ben bang dat ik dan die humor kwijtraak. Als ik bijvoorbeeld gedichten schrijf vanuit het perspectief van mijn huidige leeftijd, vind ik mezelf een nostalgische ouwe zeurpiet. Daar heeft niemand wat aan.”
Alweer een nieuw project op stapel?
“Als een boek af is, begin ik meteen aan een nieuw project, anders voel ik me vreselijk onthand. Ik ben bezig met een boek over kunst en de redacteur die het moet lezen is twee weken op vakantie. Dan moet ik dus veertien dagen gaan zitten wachten en dat kan ik niet. Dan begin ik meteen aan een ander project te werken, want niks doen, is niks voor mij. Ik krijg nu bijna mijn eerste AOW en daar verheug ik me ontzettend op maar dat betekent absoluut niet dat ik minder ga werken. Wel wat langzamer misschien. Soms toch een paar uurtjes achter de geraniums zitten. Om alvast een beetje te wennen aan dat het niet meer hóéft.”
Win met Zin
We geven 3 boeken van Ted weg. Kans maken? Deel in de comments waarom jij Beitelaar graag wil lezen!
Over het boek
Als de 15-jarige Antonij op zaterdagochtend aankomt op het kerkhof waar hij een bijbaantje heeft, ontdekt hij een man die hakt in een grafsteen. Die reageert afhoudend als de jongen hem daarop aanspreekt, maar Antonij laat zich niet afschrikken. Hij vindt de man aantrekkelijk en probeert meer over hem aan de weet te komen. Dat heeft verstrekkende gevolgen, tot de komst van de politie aan toe. (Seksueel) misbruik en de omgang met slachtoffers en daders zijn belangrijke thema’s in het werk van de veelbekroonde Ted van Lieshout. In Beitelaar snijdt hij een kant aan die zelden wordt gehoord, in een verhaal dat zowel spannend als confronterend is.
(Ted van Lieshout Beitelaar, Querido, € 18,99)
De schrijver
Ted van Lieshout (1955) wilde schrijver, tekenaar of zanger worden. Hij werd eerst illustrator van gedichten en verhalen voor kinderen. Ook ontwierp hij boekomslagen en tekende hij voor kranten en tijdschriften. In 1986 verscheen het eerste boek waarvoor Ted de tekst schreef: Raafs reizend theater en verscheen de gedichtenbundel Van verdriet kun je grappige hoedjes vouwen. Deze werd meteen bekroond met een Vlag en Wimpel. In de jaren die volgden schreef Ted veel meer kinderboeken en gedichtenbundels. In 1989 won hij het Charlotte Köhler Stipendium, de prijs voor de beste nieuwe auteur van kinder- en jeugdboeken, en in 1995 werd Begin een torentje van niks bekroond met de Gouden Griffel. In 2009 werd de driejaarlijkse Theo Thijssenprijs aan hem toegekend voor zijn gehele oeuvre. Ondertussen schrijft Ted ook voor volwassenen.
Petra zegt
Lijkt me heerlijk om te lezen, perfect voor deze zomermaanden zittend buiten.
Ron zegt
Van Lieshout vind ik zeker een goeie schrijver voor kinderen dus ik ben nu heel nieuwsgierig naar dit werk van hem.
Linda zegt
Gezien de lovende recensies zou ik dit boek graag willen lezen.
Henk zegt
Wij kennen thuis al de verhalen van Boer Boris. Ik ben heel benieuwd hoe dit nieuwe werk van Ted van Lieshout is.
Jannie zegt
Kindermisbruik, daar kan nooit genoeg aandacht voor zijn!
Coby zegt
Ik houd van zijn taal.
Annette zegt
Kindermisbruik is een zwaar thema, maar zwart bestaat niet zonder wit en zonder goed is er geen slecht. Ik ben heel benieuwd hoe Ted van Lieshout dat heeft verwerkt in De beitelaar en wil het boek graag lezen.
Esther Kerkhove zegt
Natuurlijk heb ik het fantastische boek ‘Beitelaar’ van Ted van Lieshout allang in huis en gelezen.
Een gewonnen exemplaar zou ik cadeau doen.
Helena zegt
Het lijkt mij een pakkend verhaal te zijn, de inhoud van het boek boeit mij enorm
Anja zegt
Weer een boek met diepgang! Zou het graag willen lezen.
Marita zegt
Een boek over een serieus onderwerp dat spannnend en confronterend is, lijkt mij erg interessant om te lezen
Betty zegt
Beladen onderwerp benieuwd naar dit boek. Ik ken de auteur eigenlijk alleen van de kinderboeken.
Dian zegt
Ik loot graag mee. Ben erg benieuwd naar dit boek.
Janet Bl zegt
dit maakt mij allemaal wel vreselijk nieuwsgierig..
ik loot graag mee
Christien zegt
Het lijkt mij een boek dat over een van de weinig taboe onderwerpen genuanceerd is.
Nathalie zegt
Het lijkt een leuk boek – ik doe graag mee!
Miesleest zegt
Ik wil dit boek heel graag winnen, ik heb veel gehoord van en over Ted van Lieshout in de podcast van de GVP (grote vriendelijke podcast) en toen dacht ik: ik wil werken van hem lezen, dus dit is mijn kans 🙂
ruben zegt
het lijkt mij een ontroerend boek beitelaar…hij raakt denk ik bij mij een gevoelige snaar….Zin…doe mij dat boek nu maar
Anne Brokelman zegt
Heel graag, dit boek van Ted. Ik ken hem als illustrator en kinderboeken! Ik wil heel graag zijn boek voor volwassenen leren kennen!
Gea zegt
Ted van Lieshout die een verhaal mooi opbouwt. Zijn verhaal is absoluut geen gezeur en zorgt bij mij voor een goed humeur
sanne zegt
lijkt me een indrukwekkend boek om te lezen, ben erg benieuwd
Tanja zegt
Als groot fan van Ted van Lieshout heb ik er alle vertrouwen in dat hij dit beladen onderwerp aankan! Ik ben heel benieuwd naar dit nieuwe boek van hem en loot graag mee.
Astrid zegt
Beladen onderwerp, dus benieuwd hoe dit boek daar een weg in baant.
Maikel Frijters zegt
Mooie actie! Dit lijkt me een indrukwekkend boek, dus ik ben heel benieuwd!
Bianca Schonewille zegt
Ken meer boeken van hem,waaronder de kinderboeken. Ben benieuwd naar andere boeken van hem.Vakantie komt eraan dus lijkt me wel wat voor de vakantie 🙂
Cora Meijer zegt
Zou dit boek graag willen lezen en loot dus graag mee voor een exemplaar.
Tamara zegt
Ik ken hem van de kinderboeken, benieuwd naar dit intense grotemensenboek
Nelly zegt
Een actueel thema in een boek van een schrijver die ik nog niet ken. Ben heel benieuwd en loot graag mee.
Liesbeth zegt
Lied van een moeder, vond ik al een schitterende tekst van van Lieshout: schrijnend en toch moest ik grinneken. Ik kijk enorm uit naar het lezen van beitelaar !! Raakt ook vast erg en toch geregeld een glimlach…
Annemie Cornelis zegt
Loot heel graag mee om dit actueel probleem te lezen met een vrolijke noot
Patrick Mertens zegt
Ben nieuwsgierig hoe hij dit vrolijk aanpakt
Gerrie zegt
Ik ken de schrijver alleen van horen zeggen. Ik wil zelf ervaren hoe hij mij meeneemt in zijn verhaal.
Daarom loot ik graag mee
Margaret zegt
Een boek over een actuele en confronterende situatie. Ik ben erg benieuwd naar dit boek en loot graag mee.
Emma zegt
Ted van Lieshout probeert in deze spannende en confronterende roman, op een luchtige manier inzicht te geven hoe de maatschappij slachtoffers, en in het bijzonder minderjarigen, onbedoeld in de kou zet
Ria Jansen zegt
Een boek met een origineel gegeven. Ik laat me graag verrassen want tegen een uitgave van Ted van Lieshout zeg ik geen nee. Ik verheug me er op dit boek tijdens de vakantie te gaan lezen.
Nurse zegt
Ben zeer nieuwsgierig gemaakt.
Mariska Denkers zegt
Omdat ik altijd op zoek ben naar de andere kant van een verhaal. Dus dit lijkt me een erg interessant boek.
Dunya zegt
Pijnlijk eerlijk lijkt me en wat me uitnodigt tot reflectie op het eigen perspectief.
Hester zegt
Lijkt mij een geweldig boek! Zo’n actueel thema! Ben heel benieuwd hoe Ted van Lieshout daar over schrijft. Bijzonder ook juist, omdat het hemzelf niet is overkomen. Het eerste stuk roept meteen vragen op waardoor ik nieuwsgierig raak wat er nog meer komt.
Wrn Vandoorne zegt
Een fascinerend boek super
Patty zegt
Mooi en tevens verassend boek
Werry zegt
Zeer degelijk en interssant boek
Anja zegt
Zou dit boek graag willen lezen en daarna doorgeven aan mijn volwassen kinderen om het vervolgens te bespreken.
Angelique zegt
Erg benieuwd naar dit boek,heb ook de verschillende kunstacademies gevolgd ook leuk om cadeau te geven
WJ zegt
Klinkt spannend Ik ben er naar benieuwd
Angelique zegt
Ben erg benieuwd naar dit boek,heb ook zelf de verschillende kunstacademies gevolgd en ook leuk om samen te lezen
Vandoorne zegt
Zal er plezier aan beleven
Lucienne Willems zegt
Deze schrijver ken ik nog niet. Ik ben benieuwd hoe zijn schrijfstijl is.
Tricia zegt
Mooi zal er plezier aan beleven
WNR zegt
Zal het graag lezen
Werner zegt
Intressant boek wil het graag
A van den Bos zegt
Door het enthousiasme van de interviewer ben ik erg benieuwd naar de schrijfstijl van deze auteur.
Annemij zegt
Zeer geinteresseerd !
Doe graag mee met loting ….
C. Thonissen-van Tiel zegt
ben heel benieuwd naar dit boek
Ans Ras zegt
Het onderwerp is zo complex, dat maakt het boek juist heel interessant.
Ik loot graag mee!
Bertie zegt
In weinig boeken over misbruik krijgt de dader een stem, dat maakt het boeiend. En dan ook nog met humor.
Ik houd ook van schrijvers die voor kinderen én volwassenen schrijven, ze hebben een brede kijk op veel gebeurtenissen.
Lia zegt
Ben erg benieuwd naar “de andere kant ” in een misbruik-verhaal.
Melanie zegt
Een boek over een serieus onderwerp vind ik eigenlijk nooit in de minibibliotheek bij ons in het dorp (waar ik dankbaar gebruik van maak). Ik houd van diverse leesgenres en ben geïnteresseerd in dit leesboek.
Maaike zegt
Ken hem van kinderboeken, nu dit…
Jo van meeuwen zegt
Lijkt me zo’n interessant en mooi boek!!! Ik doe graag mee!
Annie zegt
Ik zou heel graag zijn boek lezen en de schrijver leren kennen. Na 25 jaar kan ik me nu weer concentreren met lezen . Ik heb mijn eerste boek bijna uit. De manier van schrijver maakt me nieuwsgierig. Met name door de afwisseling van serieus en de komische noot. De schrijver is voor mij onbekend. Daarom mijn interesse.
Lien zegt
Het boek is groots en serieus, dus net als ik….♡♡♡
Wil zegt
Ik ben benieuwd hoe hij het thema misbruik op een lichte manier beschrijft.
Het zware van misbruik wordt in de media al genoeg belicht. Er zijn altijd meerdere personen bij betrokken, niet alleen de dader en het slachtoffer.
Anneke Visser zegt
Ik doe ook mee.
Truus Heijnen zegt
Ik vind dit een mooi interview en ik wil graag met deze schrijver kennismaken. Ook het verhaal lijkt me heel interessant.
Tini van Prooijen zegt
Ik heb meerdere boeken van deze schrijver gelezen, ook dit boek had gelijk mijn interesse. Daarom wil ik graag aan de loting meedoen.
Jacqueline Gillis van de Wouw zegt
Dit is zo’n actueel onderwerp, wil ik echt niet missen.
En mijn e reader heeft het begeven, dan weer echte boeken lezen.
Met vriendelijke groet, zie ik het boek tegemoet. Jacqueline.
Suus zegt
Ik ben heel benieuwd naar dit boek en ik loot graag mee.
maria zegt
Het eens van de andere kant lezen lijkt me ook wel eens goed voor de beeldvorming van het onderwerp ..
Ineke v. d. J. zegt
Wat een intrigerend verhaal ik ben heel benieuwd naar dit boek dus ik loot graag mee!
Sander zegt
Klinkt intrigerend beladen en spannend, benieuwd naar dit boek
M.A. de Wit zegt
Wat een verassend begin om te lezen, maakt mij nu al zeer nieuwschierig! Heb meerdere boeken v de schrijver gelezen en voorgelezen(als juf), waaronder veel v zijn kinderboeken. Een veelzijdig man! Zou zijn nieuwe boek heel graag lezen.
Chantal zegt
Dit lijkt me een heel interessant en intrigerend verhaal. Ik ben heel erg nieuwsgierig naar dit boek, vooral hoe heel hij dit thema bespreekbaar maakt.