Wie naast zijn baan een eigen bedrijf begint, kiest voor het beste van twee werelden. Maar daartussen is het lastig balanceren. Hoe blijf je in evenwicht? Of beter: hoe pak je het aan? 4 vragen en antwoorden die je op weg helpen.
De Amerikaanse journalist Chris Guillebeau schreef een boek over wat ze in het Engels een side hustle noemen: werk dat je doet naast je baan omdat je er blij van wordt. Niet omdat het moet. Hoe gekker, hoe beter, lijkt hij te willen zeggen. De voorbeelden van succesvolle side hustles gaan van mensen die op bestelling legokunstwerken maken tot een recensent gespecialiseerd in het schrijven over de kwaliteit van aquariums. Hoewel we niet allemaal in zo’n luxueuze situatie verkeren – sommige mensen worden door de arbeidsmarkt gedwongen over een eigen bedrijf na te denken – lijkt het inderdaad een belangrijke voorwaarde: je moet ondernemen léuk vinden. Oriënteer je met behulp van de antwoorden op deze vragen.
Is er een markt voor mijn bedrijf?
“Of ondernemen bij je past weet je pas écht als je ermee begint,” zegt Leo Kits van ZZP Nederland, de grootste belangenvereniging van zelfstandig ondernemers. “Maar of je bedrijf kans van slagen heeft, daar kun je van tevoren al inzicht in krijgen.” Kits ziet in de praktijk dat er genoeg ideeën zijn voor een eigen bedrijf, maar dat niet iedereen weet of er wel markt voor zijn of haar idee is. Dat kun je met een marketingonderzoek in kaart brengen. En dat hoeft niet heel ingewikkeld te zijn. Het belangrijkste is dat je nadenkt over wie je product of dienst gaat afnemen en hoe je die mensen bereikt. Probeer informatie te vinden over ontwikkelingen in de sector en benader potentiële opdrachtgevers of afnemers voor een interview. Zouden zij eventueel geïnteresseerd zijn in je diensten? En wat zouden zij ervoor betalen?
Wat ga ik precies doen?
Wat voor soort bedrijf je gaat starten is natuurlijk helemaal aan jou. Het ligt voor de hand dat je je jarenlange ervaring en expertise inzet, maar een totaal nieuw pad inslaan kan evengoed. Kits: “Wij zien dat ondernemers zeer succesvol zijn in nichemarkten. Zij kunnen iets leveren wat anderen niet kunnen. Of het nu gaat om een dienst of een product: hoe onvervangbaarder, hoe beter.” Guillebeau laat in zijn boek hetzelfde zien. Juist knotsgekke ideeën hebben kans van slagen. Neem de ingenieur die tot haar verdriet zag dat een van haar kippen dodelijk werd verwond door een haan tijdens de paring. Zij ontwierp een speciaal soort paringsjasje die ze nu verkoopt via de site Chicken Armor. Ze verdient er maandelijks tussen de 400 en 2500 euro mee.
Kan ik baan & bedrijf combineren?
In Guillebeaus side hustle schuilt ook een grote waarde qua zingeving. Hij spoort aan iets te kiezen wat níet in het verlengde ligt van de dagelijkse routine zodat je uit de sleur van het dagelijks bestaan wordt getrokken. Eigenlijk zegt hij: experimenteer eens een beetje met ondernemerschap. Zeg je baan niet op en kijk wat er gebeurt als je aan de slag gaat. Daar hoort een vrijblijvende mentaliteit bij. Het zou mooi zijn als je straks van je bedrijf kunt leven maar daar gaat het in eerste instantie niet om.
Er zijn mensen die het serieuzer willen aanpakken. Zij beginnen met ondernemen om uiteindelijk hun vaste baan op te zeggen of om voor te sorteren op een ontslag of reorganisatie in de toekomst. Een bedrijf opstarten naast een baan is dan nog steeds een experiment maar wel een waarbij meer komt kijken.
“Je moet opletten dat je niet in een spagaat terechtkomt,” zegt Angèle Magré-de Monyé, adviseur voor startende ondernemers bij de Kamer van Koophandel. “Een baan draaien én een bedrijf starten vraagt veel van je. Honderd procent inzet bij je werkgever en honderd procent inzet voor je bedrijf: dat lukt alleen als je een duidelijk overzicht hebt van wat er wordt gevraagd. Hoeveel tijd gaat er in je bedrijf zitten? Wanneer werk je in loondienst en wanneer voor je bedrijf? Wanneer ben je bereikbaar voor klanten?”
Kies ik voor zingeving of harde euro’s?
Zulke vragen zijn onderdeel van een ondernemingsplan. Zo’n plan dwingt je ertoe helder te verwoorden hoe een bedrijf eruit gaat zien. Denk er niet te makkelijk over als je echt van het geld moet leven. Je kunt bijvoorbeeld zeggen: ik ga van vijf dagen terug naar drie in mijn huidige baan, waardoor ik twee volle dagen voor mijn bedrijf kan werken. Maar die twee dagen werk zijn in de meeste gevallen niet volledig declarabel. Zeker in het begin zijn niet alle uren die je aan je bedrijf besteedt aan klanten door te berekenen. Wil je er niet op achteruit gaan, dan moet je dus een uurtarief berekenen dat het verlies aan inkomen uit loondienst dekt. Kom je dan wel op een competitieve prijs uit? Deze sommetjes zijn niet altijd even makkelijk, maar wel te maken. Lukt dit je zelf niet, vraag er dan hulp bij. Misschien ken je ondernemers die je een handje kunnen helpen? Ook de Kamer van Koophandel kan inzicht geven in de opbouw van een uurtarief.
Handige links
■ Zzp-nederland.nl
Op de pagina ‘Zzp en parttime in loondienst’ vindt u een handige checklist en het stappenplan ‘Zzp-er worden’
■ Kvk.nl
Zoek op ‘parttime ondernemen’ of ‘ondernemen naast je baan’ en u komt op een pagina vol adviezen en brochures
■ Sidehustleschool.com
Site van Chris Guillebau waar je zijn boek kunt bestellen over ‘Hoe bouw je in 27 dagen een side hustle op?’