6x trouwen in het Rijksmuseum

Uitbundig of ingetogen, wit of zwart, met of zonder sleep: het kiezen van een bruidsjurk gaat geen bruid in de koude kleren zitten. Zelfs in de achttiende eeuw was er al keus zat, zo laten vijftien trouwjurken in het Rijksmuseum zien. Wat dragen de bruiden op tweedimensionale kunstwerken in dit museum?

In het Rijksmuseum hangen veertien witte trouwjurken en één zwarte (wit werd pas rond 1820 dé kleur) uit de periode van 1760 tot 1940. Hoe verschillend ze ook zijn, ze laten allemaal zien dat bruiden niets liever doen dan pronken met hun eenmalig te dragen japon. Mooi om te zien hoe strenge etiquette, mode en traditie van invloed waren op de jurken uit verschillende periodes. Deze jurken uit de collectie laten dat al zien:

Trouwjapon van zijden gaas met een ingeweven wit satijnen bloemen- en randpatroon (anoniem, 1835)

Bruidsjapon van zijde met lange sleep, sluik model met achtersluiting met lange rij stofknoopjes (Filia, 1939)

Wat dragen de bruiden op het doek?
In de overige collectie van het Rijksmuseum zijn ook volop bruidsjurken te bekijken in alle vormen, kleuren en modellen.

Op dit olieverfschilderij van Anthony van Dyck uit 1641 staan de Nederlandse prins Willem II (14) en zijn bruid, de Londense prinses Maria Stuart (9), afgebeeld. Op haar jurk draagt Maria het cadeau van Willem: een diamanten broche.

Eén van de bekendste trouwjurken is misschien wel de jurk die is afgebeeld in ‘Het Joodse bruidje’ van Rembrandt. Het is overigens niet echt de trouwjurk van de geportretteerde vrouw: het afgebeelde echtpaar liet zich volgens goede traditie van die tijd (rond 1665) afbeelden als Bijbelse figuren.

Deze foto heet ‘Chinese bruid’ en werd in 1870 gemaakt door de Britse fotostudio Woodbury & Page, dat toen net een paar jaar bestond. Zij experimenteerden met fotografie in Nederlands-Indië en Azië, onder tropische omstandigheden en met exotische landschappen, stadsbeelden en inwoners en hun gebruiken tot gevolg.

Wie in de jaren twintig een portretfoto van zichzelf wilde laten maken, kwam al snel uit bij Jacob Merkelbach in Amsterdam. Deze foto, ‘Portret van een zittende bruid’ (1920-1930), bewijst dat hij ook hét adres was voor bruidsfotografie.