Herman Koch (1953) is na Jiskefet uitgegroeid tot een succesauteur. Van Het Diner werden meer dan een miljoen exemplaren verkocht. Deze maand verschijnt Geachte heer M. Een gesprek over schrijverschap, ruitensproeiervloeistof en de kunst van het lui zijn.
Herman Koch: ”Inmiddels kan ik redelijk goed sociaal functioneren, maar het extraverte type zal ik nooit worden.
De geldingsdrang die noodzakelijk is als je 16 bent, wordt stilaan wat pathetisch als je tegen de 60 loopt.”
”Ik was een beetje passief. Eerlijk gezegd: aartslui. Van hyperactiviteit zal men mij nooit kunnen beschuldigen.
Ik schrijf meer en beter sinds ik het liggend op de bank doe. Thuis had ik wel wat uit te leggen”, vertelt Herman Koch.
Herman Koch – Geachte heer M.
Een spannend boek, dat wilde hij schrijven. Niet dat Herman Koch ‘m dat niet eerder had geflikt (Het diner, Zomerhuis met zwembad), maar dit boek moest toch meer verhaal, meer verwikkelingen en meer klassieke spanning in zich hebben. In Geachte heer M, Kochs nieuwste, kloeke roman, schemert meer dan eens de eigen visie van de schrijver op literatuur en ‘lectuur’ door: Soms wil je ‘geen Michelinsterrenrestaurant maar juist zo’n vette hamburger met gesmolten kaas’.
Mythe rond het boek
Die visie komt tot ons via M., een van de hoofdpersonen in het boek die ook schrijver is, en eens zocht naar een goed verhaal. Dat verhaal vond hij in twee leerlingen van een middelbare school die ervan werden verdacht hun geschiedenisleraar te hebben vermoord. Interessant gegeven. Zeker als je daaraan toevoegt dat deze meneer Landzaat eerder een verhouding had met de mooie Laura, een van deze twee leerlingen. En de andere leerling, Herman, haar slungelachtige nieuwe vriend is. (Wat ziet ze toch in hem?) Dat schuurt alvast lekker. Vervelend wordt het als je als schrijver een goed spannend verhaal denkt te bouwen rond dit gegeven, maar een zekere belanghebbende, een betrokkene bij het gebeuren, ongevraagd met de waarheid boven tafel komt en deze toch wat minder spectaculair blijkt. Niet handig voor de mythe rond een boek als dat naar buiten komt. Dus moet dat koste wat het kost voorkomen worden.
Drie werelden
In een ingenieus geconstrueerde roman in vijf delen met wisselende perspectieven waarin aanvankelijk de ene vaagheid de ander overruled, creëert Koch drie werelden. Als eerste die van slimme tieners met kleine en grote idealen, intense liefdes, wankelende vriendschappen en een grondige haat tegen het systeem dat school heet (vertegenwoordigd door De Middelmatigheid: de leraren). Als tweede de wereld van schrijver M., een ooit gevierd schrijver die tegenwoordig leunt op (het uitbuiten van) zijn enkele successen en getrouwd is met de veertig jaar jongere Ana. En tot slot de wereld van Herman, M.’s veel jongere benedenbuurman en – inderdaad – de typische, duistere slungel uit het lerarendrama, met een obscure fascinatie voor observeren en registreren.
Leesfeest
De verhaallijnen beginnen separaat van elkaar maar raken steeds meer met elkaar verweven. Smakelijk is het kijkje in de keuken van het schrijversbestaan, compleet met alle clichés (sáái) en het uiterlijk vertoon. Denk: Boekenbal, gekreukelde schrijvers met hun (veel) te jonge vrouwen, uitgeversfeestjes vol gebakken lucht, jaloezie en vetes tussen schrijvers onderling en meer. Kochs typeringen balanceren tussen uiterst gênant en zonder meer hilarisch. Tussen de regels door hoor je de schrijver grinniken. Een feest om te lezen. Geachte heer M. kan in de kast tussen de detectives (whodunit), psychologische romans, coming of age-romans of – nu al – de klassiekers.
Winnen?
Benieuwd naar de nieuwe Koch? Wij mogen 5 exemplaren van Geachte heer M. weggeven. Kijk hier om kans te maken.
De actie is afgelopen, u kunt helaas niet meer meedoen. De winnaars worden persoonlijk op de hoogte gebracht. Over de uitslag kan niet worden gecorrespondeerd.
Geachte heer M. – Herman Koch
Anthos, €22,95